ਬੰਦਾਬਹਾਦੁਰ

bandhābahādhuraबंदाबहादुर

ਜੰਮੂ ਅੰਤਰਗਤ ਪੁਣਛ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜੌਰੀ¹ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ (ਜੋ ਹੁਣ ਤਸੀਲ ਅਸਥਾਨ ਹੈ) ਰਾਮਦੇਵ ਰਾਜਪੂਤ ਦੇ ਘਰ ਇਸ ਧਰਮਵੀਰ ਦਾ ਜਨਮ ਕੱਤਕ ਸੁਦੀ ੧੩. ਸੰਮਤ ੧੭੨੭ ਨੂੰ ਹੋਇਆ. ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਲਛਮਨਦੇਵ ਰੱਖਿਆ. ਲਛਮਨਦੇਵ ਨੂੰ ਸ਼ਸਤ੍ਰਵਿਦ੍ਯਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਵਡਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ. ਇੱਕ ਦਿਨ ਗਰਭਵਤੀ ਮ੍ਰਿਗੀ ਮਾਰਨ ਪੁਰ ਅਜੇਹਾ ਵਿਰਾਗ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਤਿਆਗਕੇ ਵੈਸਨਵ ਜਾਨਕੀਪ੍ਰਸਾਦ ਸਾਧੁ ਦਾ ਚੇਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਰ ਨਾਮ ਮਾਧੋਦਾਸ ਰਖਾਇਆ. ਘਰ ਬਾਰ ਤਿਆਗਕੇ ਸਮ ਦਮ ਸਾਧਨ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਿੱਧ ਪੁਰਖ ਬਣ ਗਿਆ.#ਦੇਸ਼ਾਟਨ ਕਰਦਾ ਜਦ ਇਹ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਗੋਦਾਵਰੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪੁੱਜਾ, ਤਦ ਇਸ ਨੂੰ ਉਹ ਅਸਥਾਨ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਆਇਆ ਅਰ ਆਪਣਾ ਆਸ਼੍ਰਮ ਬਣਾਕੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ. ਸੰਮਤ ੧੭੬੫ ਵਿੱਚ ਜਦ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਨਾਦੇੜ ਪਹੁਚੇ, ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਸ ਪੁਰ ਅਜੇਹਾ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਕਿ ਮਾਧੋਦਾਸ ਚਰਨਾਂ ਤੇ ਢਹਿ ਪਿਆ ਅਰ ਆਪਣੇ ਤਾਈਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦਾ ਬੰਦਾ ਕਹਿਕੇ ਸਿੱਖ ਬਣਿਆ. ਕਲਗੀਧਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਮ੍ਰਿਤ ਛਕਾਕੇ ਨਾਉਂ ਗੁਰਬਖਸ਼ਸਿੰਘ ਰੱਖਿਆ, ਪਰ ਪੰਥ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਮ "ਬੰਦਾ" ਹੀ ਰਿਹਾ.#ਅਨ੍ਯਾਈ ਪਾਪੀਆਂ ਨੂੰ ਨੀਚ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਭੁਗਾਉਣ ਲਈ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਪੰਜ ਸਿੰਘ (ਬਾਬਾ ਬਿਨੋਦਸਿੰਘ, ਕਾਨ੍ਹਸਿੰਘ, ਬਾਜਸਿੰਘ, ਬਿਜੈਸਿੰਘ, ਰਾਮਸਿੰਘ) ਨਾਲ ਦੇਕੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਸੰਮਤ ੧੭੬੫ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲ ਤੋਰਿਆ, ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੁਕਮਨਾਮੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤੇ.#ਵਿਦਾਇਗੀ ਵੇਲ਼ੇ ਪੰਜ ਤੀਰ ਬਖਸ਼ਕੇ ਕਲਗੀਧਰ ਨੇ ਬੰਦੇ ਬੀਰ ਨੂੰ ਇਹ ਉਪਦੇਸ਼ ਫਰਮਾਇਆ-#ੳ. ਜਤ ਰੱਖਣਾ.#ਅ. ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰੀ ਹੋਕੇ ਰਹਿਣਾ.#ੲ. ਆਪ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾ ਮੰਨਣਾ.#ਸ. ਵਰਤਾਕੇ ਛਕਣਾ.#ਹ. ਅਨਾਥਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨੀ.#ਪੰਜਾਬ ਪੁੱਜਕੇ ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਤਾਮੀਲ ਕੀਤੀ. ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਅਵਗ੍ਯਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ. ੧. ਹਾੜ ਸੰਮਤ ੧੭੬੭ ਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਸਰਹਿੰਦ ਫਤੇ ਕਰਕੇ ਵਜੀਰਖ਼ਾਂ ਸੂਬੇਦਾਰ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੇ ਕੋਹਣ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਪੁਰ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ.#ਪ੍ਰਭੁਤ਼ਾ ਵਧ ਜਾਣ ਪੁਰ ਬੰਦਾ ਬਹਾਦੁਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਗਰਬ ਹੋਗਿਆ ਅਰ ਆਪਣੀ ਗੁਰੁਤਾ ਦੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਜਾਗ ਆਈ, ਜਿਸ ਪੁਰ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਨਿਯਮ ਗੁਰਮਤ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨੇ ਚਾਹੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪੰਥ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋਕੇ ਖਾਲਸੇ ਦੇ ਦੋ ਦਲ ਬਣਗਏ. ਦੇਖੋ, ਤੱਤਖਾਲਸਾ.#ਦਿੱਲੀਪਤਿ ਫ਼ਰਰੁਖ਼ਸਿਯਰ ਦੀ ਆਗ੍ਯਾ ਨਾਲ ਅਬਦਲਸਮਦਖ਼ਾਨ ਤੂਰਾਨੀ ਅਤੇ ਕਈ ਫੌਜਦਾਰਾਂ ਨੇ ੨੦. ਹਜਾਰ ਫ਼ੌਜ ਨਾਲ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੀ ਗੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਉਂ ਭਾਈ ਦੁਨੀਚੰਦ ਜੀ ਦੀ ਹਵੇਲੀ ਹੈ, ਬੰਦਾ ਬਹਾਦੁਰ ਨੂੰ ਘੇਰਲਿਆ ਅਰ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਜੰਗ ਪਿੱਛੋਂ ਵਿਸ਼੍ਵਾਸਘਾਤ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਫੜਕੇ ਦਿੱਲੀ ਭੇਜਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਸਿੰਘਾਂ ਸਹਿਤ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ, ਧੀਰਯ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਬਣਕੇ ਚੇਤ ਸੁਦੀ ੧. ਸੰਮਤ ੧੭੭੩ ਨੂੰ ਬੰਦਾ ਧਰਮਵੀਰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਗਿਆ.#ਬੰਦਈ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਾਖੀ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦਾ ਯੋਗਾਭ੍ਯਾਸੀ ਸੀ. ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਦੇ ਬਲ ਕਰਕੇ ਉਹ ਮੁਰਦੇ ਤੁੱਲ ਹੋ ਗਿਆ. ਪਰ ਦਿੱਲੀ ਮੋਇਆ ਨਹੀਂ. ਜਦ ਉਸ ਦੀ ਲੋਥ ਜਮੁਨਾ ਦੀ ਬਰੇਤੀ ਤੇ ਸਿੱਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇੱਕ ਫਕੀਰ ਨੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਣਕੇ ਆਪਣੀ ਕੁਟੀਆ ਵਿੱਚ ਲੈਆਂਦੀ ਅਰ ਕੁਝ ਚਿਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਨਵਾਂ ਨਿਰੋਆ ਹੋਗਿਆ.#ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਚੱਲਕੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤਾਈਂ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਕਿੰਤੂ ਗੁਪਤ ਹੀ ਰਹਿਂਦਾ ਰਿਹਾ. ਭੁੱਚੋਕੇ ਚੱਕਰ ਆਦਿਕ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਾਲ ਰਹਿਕੇ ਜੰਮੂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਬਬਰ ਪਿੰਡ ਜਾ ਨਿਵਾਸ ਕੀਤਾ. ਉੱਥੋਂ ਉੱਠਕੇ ਚੰਦ੍ਰਭਾਗਾ (ਝਨਾਂ) ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਆਪਣੀ ਕੁਟੀਆ ਬਣਾਈ, ਅਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਨਾਲ ਵਜੀਰਬਾਦੀ ਕਪੂਰ ਖਤ੍ਰੀਆਂ ਦੇ ਘਰ ਸ਼ਾਦੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸੰਮਤ ੧੭੮੫ ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤਸਿੰਘ ਬੇਟਾ ਜਨਮਿਆ. ਜੇਠ ਸੁਦੀ ੧੪. ਸੰਮਤ ੧੭੮੯ ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਜੀ ਦੇਹ ਤਿਆਗਕੇ ਗੁਰਪੁਰ ਪਧਾਰੇ. ਬੰਦਾਬੀਰ ਦਾ ਦੇਹਰਾ ਸੁੰਦਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਰ ਉਸ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਮਹੰਤ ਹੈ. ਬੰਦਈ ਸਿੱਖ ਸਿੰਧ ਆਦਿਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉੱਥੇ ਜਾਕੇ ਭੇਟਾ ਅਰਪਦੇ ਹਨ. ਦੇਹਰੇ ਦੇ ਨਾਉਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਦੀ ਲਾਈ ਜਾਗੀਰ ਹੈ.² ਧਰਮਵੀਰ ਬੰਦੇ ਬਹਾਦੁਰ ਦੀ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ਇਹ ਹੈ:-:#ਬੰਦਾ ਬਹਾਦੁਰ (ਗੁਰਬਖ਼ਸ਼ਸਿੰਘ)#।#ਰਣਜੀਤਸਿੰਘ#।#ਜੋਰਾਵਰਸਿੰਘ#।#ਅਰਜਨਸਿੰਘ#।#ਖੜਕਸਿੰਘ#।#ਦਯਾਸਿੰਘ#।#।

जंमू अंतरगत पुणछ राज दे राजौरी¹ पिंड विॱच (जो हुण तसील असथान है) रामदेव राजपूत दे घर इस धरमवीर दा जनम कॱतक सुदी १३. संमत १७२७ नूं होइआ. माता पिता ने इस दा नाम लछमनदेव रॱखिआ. लछमनदेव नूं शसत्रविद्या अते शिकार दा वडा शौक सी. इॱक दिन गरभवती म्रिगी मारन पुर अजेहा विराग होइआ कि शसत्र तिआगके वैसनव जानकीप्रसाद साधु दा चेला हो गिआ अर नाम माधोदास रखाइआ. घर बार तिआगके सम दम साधन करदा होइआ करनी दे प्रभाव सिॱध पुरख बण गिआ.#देशाटन करदा जद इह दॱखण विॱच गोदावरी दे किनारे पुॱजा, तद इस नूं उह असथान बहुत पसंद आइआ अर आपणा आश्रम बणाके रहिण लॱगा. संमत १७६५ विॱच जद दशमेश नादेड़ पहुचे, तद उन्हां दे दरशन अते उपदेश दा इस पुर अजेहा असर होइआ कि माधोदास चरनां तेढहि पिआ अर आपणे ताईं सतिगुरू दा बंदा कहिके सिॱख बणिआ. कलगीधर ने इस नूं अम्रित छकाके नाउं गुरबखशसिंघ रॱखिआ, पर पंथ विॱच प्रसिॱध नाम "बंदा" ही रिहा.#अन्याई पापीआं नूं नीच करमां दा फल भुगाउण लई गुरू साहिब ने पंज सिंघ (बाबा बिनोदसिंघ, कान्हसिंघ, बाजसिंघ, बिजैसिंघ, रामसिंघ) नाल देके बंदे नूं संमत १७६५ विॱच पंजाब वॱल तोरिआ, अते सहाइता लई सिॱखां दे नाम हुकमनामे लिख दिॱते.#विदाइगी वेल़े पंज तीर बखशके कलगीधर ने बंदे बीर नूं इह उपदेश फरमाइआ-#ॳ. जत रॱखणा.#अ. ख़ालसे दे अनुसारी होके रहिणा.#ॲ. आप नूं गुरू ना मंनणा.#स. वरताके छकणा.#ह. अनाथां दी सहाइता करनी.#पंजाब पुॱजके गुरबख़शसिंघ ने गुरू साहिब दे हुकमां दी तामील कीती. जिन्हां जिन्हां ने सतिगुरू दी अवग्या कीती सी उन्हां नूं भारी सज़ा दिॱती. १. हाड़ संमत १७६७ नूं इस ने सरहिंद फते करके वजीरख़ां सूबेदार नूं साहिबज़ादिआं दे कोहण दे अपराध पुर दुरदशा नाल मारिआ.#प्रभुत़ा वध जाण पुर बंदा बहादुर नूं कुझ गरब होगिआ अर आपणी गुरुता दी अभिलाखा जाग आई, जिस पुर उस ने कई नियम गुरमत विरुॱध प्रचार करने चाहे, जिस तों पंथ दा विरोध होके खालसे दे दो दल बणगए. देखो, तॱतखालसा.#दिॱलीपति फ़ररुख़सियर दीआग्या नाल अबदलसमदख़ान तूरानी अते कई फौजदारां ने २०. हजार फ़ौज नाल गुरदासपुर दी गड़्ही विॱच, जिस दा प्रसिॱध नाउं भाई दुनीचंद जी दी हवेली है, बंदा बहादुर नूं घेरलिआ अर कई महीनिआं दे जंग पिॱछों विश्वासघात करके सिॱखां समेत फड़के दिॱली भेजिआ, जिॱथे सिंघां सहित धरम विॱच द्रिड़्हता, धीरय अते शांती दा नमूना बणके चेत सुदी १. संमत १७७३ नूं बंदा धरमवीर शहीद होगिआ.#बंदई सिॱखां दी साखी तों पता लगदा है कि बंदा योगाभ्यासी सी. इस लई प्राणायाम दे बल करके उह मुरदे तुॱल हो गिआ. पर दिॱली मोइआ नहीं. जद उस दी लोथ जमुना दी बरेती ते सिॱट दिॱती गई तां इॱक फकीर ने उस विॱच प्राण जाणके आपणी कुटीआ विॱच लैआंदी अर कुझ चिर दे इलाज नाल बाबा बंदा नवां निरोआ होगिआ.#दिॱली तों चॱलके उस ने आपणे ताईं प्रगट नहीं कीता, किंतू गुपत ही रहिंदा रिहा. भुॱचोके चॱकर आदिक पिंडां विॱच कुझ काल रहिके जंमू दे इलाके बबर पिंड जा निवास कीता. उॱथों उॱठके चंद्रभागा (झनां) दे किनारे आपणी कुटीआ बणाई, अर सिॱखां दी प्रेरना नाल वजीरबादी कपूर खत्रीआं दे घर शादी कीती, जिस तों संमत १७८५ विॱच रणजीतसिंघ बेटा जनमिआ. जेठ सुदी १४. संमत १७८९ नूं बाबा बंदा जी देह तिआगके गुरपुर पधारे.बंदाबीर दा देहरा सुंदर बणिआ होइआ है अर उस दी संतान महंत है. बंदई सिॱख सिंध आदिक देशां तों उॱथे जाके भेटा अरपदे हन. देहरे दे नाउं महाराजा सिंघ जी अते राजा गुलाब सिंघ दी लाई जागीर है.² धरमवीर बंदे बहादुर दी वंशावली इह है:-:#बंदा बहादुर (गुरबख़शसिंघ)#।#रणजीतसिंघ#।#जोरावरसिंघ#।#अरजनसिंघ#।#खड़कसिंघ#।#दयासिंघ#।#।

You Might Interested In: