ਪੰਜਾਬ

panjābaपंजाब

ਪੰਜ ਨਦ. ਪੰਜ- ਆਬ. ਪੰਜ ਜਲਧਾਰਾ ਜਿਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਹਿਂਦੀਆਂ ਹਨ- ਵਿਤਸ੍ਤਾ (ਜੇਹਲਮ), ਚੰਦ੍ਰਭਾਗਾ (ਚਨਾਬ), ਐਰਾਵਤੀ (ਰਾਵੀ), ਵਿਪਾਸ਼ (ਬਿਆਸ), ਸ਼ਤਦ੍ਰਵ (ਸਤਲੁਜ).#ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ੩੨ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਜਿਲੇ ਅਤੇ ੪੩ ਦੇਸੀ ਰਿਆਸਤਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਏ. ਜੀ. ਜੀ. (Agent to the Governor General) ਨਾਲ ਤੇਰਾਂ- (ਪਟਿਆਲਾ, ਬਹਾਵਲਪੁਰ, ਜੀਂਦ, ਨਾਭਾ, ਕਪੂਰਥਲਾ, ਮੰਡੀ, ਸਰਮੌਰ, ਬਿਲਾਸਪੁਰ, ਮਲੇਰ- ਕੋਟਲਾ, ਫਰੀਦਕੋਟ, ਚੰਬਾ, ਸੁਕੇਤ ਅਤੇ ਲੁਹਾਰੂ) ਨੀਤਿਸੰਬੰਧ ਰਖਦੀਆਂ ਹਨ. ਅੰਬਾਲੇ ਦੇ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪੰਜਾਬ ਗਵਰਨਮੈਂਟ ਨਾਲ ਤਿੰਨ (ਪਟੌਦੀ, ਦੁਜਾਨਾ ਅਤੇ ਕਲਸੀਆ) ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ. ਸੁਪਰਨਡੈਂਟ ਹਿਲ ਸਟੇਟਸ ਸਿਮਲਾ (Superintenzent Hill States Simla) ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨਾਲ ਸਤਾਈ ਰਿਆਸਤਾਂ (ਬੁਸ਼ਹਿਰ, ਨਾਲਾਗੜ੍ਹ (ਅਥਵਾ ਹਿੰਡੂਰ) ਕ੍ਯੋਂਥਲ, ਬਾਘਲ, ਬਘਾਟ, ਜੁੱਬਲ, ਕੁਮ੍ਹਾਰਸੈਨ, ਭੱਜੀ, ਮੈਲੋਗ, ਬਲਸਨ, ਧਾਮੀ, ਕੁਠਾਰ, ਕੁਨਿਹਾਰ, ਮਾਂਗਲ, ਬਿਜਾ, ਦਾਰਕੋਟੀ, ਤਿਰੋਚ, ਸਾਂਗਰੀ, ਕਨੇਤੀ, ਡੈਲਠਾ. ਕੋਟੀ ਥੇਓਗ, ਮਧਾਨ, ਘੂੰਡ, ਰਤੇਸ਼, ਹਾਂਵੀਗਢ ਅਤੇ ਢਾਡੀ) ਪੋਲਿਟਿਕਲ#(Political) ਸੰਬੰਧ ਰਖਦੀਆਂ ਹਨ.#ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੁੱਲ ਰਕਬਾ (area) ੧੩੬੯੦੫ ਵਰਗ ਮੀਲ ਹੈ. ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਦਾ ੩੭੦੫੯ ਵਰਗ ਮੀਲ ਹੈ.#ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ੨੫੧੦੧੦੬੦ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਦੀ ੪, ੪੧੬, ੦੩੬ ਹੈ. ਜਾਤਿ ਅਤੇ ਮਤ ਭੇਦ ਅਨੁਸਾਰ ਜਨਸੰਖ੍ਯਾ ਇਉਂ ਹੈ-#ਮੁਸਲਮਾਨ ੧੨, ੯੫੫, ੧੪੧.#ਹਿੰਦੂ ੯, ੧੨੫, ੨੦੨.#ਸਿੱਖ ੩, ੧੧੦, ੦੬੦.¹#ਈਸਾਈ ੩੪੬, ੨੫੯.#ਜੈਂਨੀ ੪੬, ੦੧੯#ਬੌੱਧ ੫, ੯੧੮.#ਪਾਰਸੀ ੫੯੮.#ਯਹੂਦੀ ੩੬.#ਇਹ ਦੇਸ਼, ਸਿੱਖਰਾਜ ਦੇ ਛਿੰਨ ਭਿੰਨ ਹੋਣ ਪੁਰ ੨੯ ਮਾਰਚ ਸਨ ੧੮੪੯ ਨੂੰ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕਬਜੇ ਆਇਆ. ਇਸ ਦਾ ਅਸਲ ਹਾਲ ਜਾਣਨ ਲਈ ਦੇਖੋ, J. D. Cunningham ਦਾ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਮੇਜਰ Evans Bell ਕ੍ਰਿਤ Annexation of the Punjab.

पंज नद. पंज- आब. पंज जलधारा जिस देश विॱच वहिंदीआं हन- वितस्ता (जेहलम), चंद्रभागा (चनाब), ऐरावती (रावी), विपाश (बिआस), शतद्रव (सतलुज).#पंजाब विॱच ३२ अंग्रेज़ी जिले अते ४३ देसी रिआसतां हन, जिन्हां विॱचों ए. जी. जी. (Agent to the Governor General) नाल तेरां- (पटिआला, बहावलपुर, जींद, नाभा, कपूरथला, मंडी, सरमौर, बिलासपुर, मलेर- कोटला, फरीदकोट, चंबा, सुकेत अते लुहारू) नीतिसंबंध रखदीआं हन. अंबाले दे कमिशनर द्वारा पंजाब गवरनमैंट नाल तिंन (पटौदी, दुजाना अते कलसीआ) संबंधित हन. सुपरनडैंट हिल सटेटस सिमला (Superintenzent HillStates Simla) दी राहीं पंजाब दे गवरनर नाल सताई रिआसतां (बुशहिर, नालागड़्ह (अथवा हिंडूर) क्योंथल, बाघल, बघाट, जुॱबल, कुम्हारसैन, भॱजी, मैलोग, बलसन, धामी, कुठार, कुनिहार, मांगल, बिजा, दारकोटी, तिरोच, सांगरी, कनेती, डैलठा. कोटी थेओग, मधान, घूंड, रतेश, हांवीगढ अते ढाडी) पोलिटिकल#(Political) संबंध रखदीआं हन.#पंजाब दा कुॱल रकबा (area) १३६९०५ वरग मील है. जिस विॱचों रिआसतां दा ३७०५९ वरग मील है.#पंजाब दी कुॱल आबादी २५१०१०६० है, जिस विॱचों रिआसतां दी ४, ४१६, ०३६ है. जाति अते मत भेद अनुसार जनसंख्या इउं है-#मुसलमान १२, ९५५, १४१.#हिंदू ९, १२५, २०२.#सिॱख ३, ११०, ०६०.¹#ईसाई ३४६, २५९.#जैंनी ४६, ०१९#बौॱध ५, ९१८.#पारसी ५९८.#यहूदी ३६.#इह देश, सिॱखराज दे छिंन भिंन होण पुर २९ मारच सन १८४९ नूं अंग्रेज़ां दे कबजे आइआ. इस दा असल हाल जाणन लई देखो, J. D. Cunningham दा सिॱख इतिहास अते मेजर Evans Bell क्रित Annexation of the Punjab.

You Might Interested In: