ਉਦਮਾਤ, ਉਦਮਾਦ

udhamāta, udhamādhaउदमात, उदमाद


ਸੰ. उन्माद- ਉਨਮਾਦ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਮਸਤੀ. ਖ਼ੁਮਾਰੀ. "ਮਾਇਆ ਮਦ ਚਾਖਿ ਭਏ ਉਦਮਾਤੇ." (ਮਾਰੂ ਮਃ ੫) ਮਾਇਆ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਉਨਮੱਤ (ਗਲਤਾਨ) ਹੋ ਗਏ।#੨. ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਇੱਕ ਰੋਗ [مالیِخوَلیا] ਮਾਲੀਖ਼ੌਲੀਆ. Melancholia ਪਾਗਲਪਣਾ. ਸੁਦਾ. ਇਹ ਰੋਗ ਗਰਮ ਖ਼ੁਸ਼ਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ, ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਸ਼ੇ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਰਤਣ, ਬਹੁਤ ਮੈਥੁਨ, ਬਹੁਤ ਜਾਗਣ, ਚਿੰਤਾ, ਕ੍ਰੋਧ, ਸ਼ੋਕਾਦਿ ਦੇ ਕਰਨ, ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਪਰ ਕਦੇ ਕਦੇ ਬਵਾਸੀਰ ਦਾ ਲਹੂ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ, ਕੱਚਾ ਪਾਰਾ ਖਾਣ ਤੋਂ, ਸਿਰ ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਤੋਂ, ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ, ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਅਪਮਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ, ਗਰਮੀ ਖੁਸ਼ਕੀ ਦੀ ਅਧਿਕਤਾ ਤੋਂ ਭੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.#ਉਨਮਾਦ ਦਾ ਰੋਗੀ ਬਕਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸ਼ਰਮ ਤਿਆਗ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਹੱਸਦਾ ਤੇ ਕਦੇ ਰੋਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਦਾ ਅਦਬ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਅਤੇ ਸੰਕੋਚ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਰੋਗ ਬਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ. ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਜੇ ਇਸ ਰੋਗ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਖਬਰ ਲਈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਿਆਣੇ ਵੈਦ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਰਾਮ ਛੇਤੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਜੇ ਰੋਗ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਔਖਾ ਹਟਦਾ ਹੈ.#ਉਨਮਾਦੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚਿੜਾਉਣਾ ਅਤੇ ਛੇੜਨਾ ਹੱਛਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਪਾਸ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ, ਰਾਗ ਰੰਗ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੇਲ ਹੋਣੇ ਉੱਤਮ ਹਨ. ਰੋਗੀ ਨੂੰ ਦੁੱਧ, ਮੱਖਣ, ਮਲਾਈ, ਬਦਾਮਰੌਗਨ, ਹਲਕੇ ਫਲ ਅਤੇ ਹਲਕੀ ਗਿਜਾ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਏ. ਬਦਾਮ, ਇਲਾਇਚੀ, ਮਗਜ ਕੱਦੂ ਅਤੇ ਖੀਰੇ ਦੇ ਘੋਟਕੇ ਮਿਸ਼ਰੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾਕੇ ਸਰਦਾਈ ਦੇਣੀ ਹੱਛੀ ਹੈ. ਮੱਥੇ ਤੇ ਚੰਦਨ ਦਾ ਲੇਪ, ਬਦਾਮਰੌਗਨ ਦੀ ਸਿਰ ਤੇ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਗੁਣਕਾਰੀ ਹੈ. ਸੰਦਲ ਅਨਾਰ ਅਤੇ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਸ਼ਰਬਤ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੈ. ਬਚ ਦਾ ਚੂਰਨ ਇੱਕ ਮਾਸ਼ੇ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮਾਸ਼ੇ ਤੀਕ ਸ਼ਹਿਦ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਕੇ ਰੋਜ ਚਟਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਹੱਛਾ ਹੈ. ਇਸ ਰੋਗ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕਬਜੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਏ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਣਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਰੋਗ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਰਹੇਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ੩. ਸਿੰਧੀ ਵਿੱਚ ਉਦਮਾਦ ਦਾ ਅਰਥ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਫਿਕਰ ਹੈ.


सं. उन्माद- उनमाद. संग्या- मसती. ख़ुमारी. "माइआ मद चाखि भए उदमाते." (मारू मः ५) माइआ दे नशे विॱच उनमॱत (गलतान) हो गए।#२. दिमाग दा इॱक रोग [مالیِخوَلیا] मालीख़ौलीआ. Melancholia पागलपणा. सुदा. इह रोग गरम ख़ुशक चीज़ां खाण, बहुत शराब पीण अते होर नशे वालीआं चीज़ां दे वरतण, बहुत मैथुन, बहुत जागण, चिंता, क्रोध, शोकादि देकरन, तों हुंदा है. पर कदे कदे बवासीर दा लहू बंद होण तों, कॱचा पारा खाण तों, सिर ते सॱट लॱगण तों, माली नुकसान तों, सभा विॱच अपमान होण तों, गरमी खुशकी दी अधिकता तों भी हो जांदा है.#उनमाद दा रोगी बकवाद करदा है, शरम तिआग दिंदा है, कदे हॱसदा ते कदे रोंदा है, किसे दा अदब नहीं करदा, लोकां तों डरदा अते संकोच करदा है. इह रोग बालकां नूं नहीं हुंदा. इसत्रीआं नूं घॱट हुंदा है. जे इस रोग दी तुरंत खबर लई जावे अते सिआणे वैद दा इलाज होवे तां आराम छेती हुंदा है. जे रोग पुराणा हो जावे तां औखा हटदा है.#उनमादी नूं बहुत चिड़ाउणा अते छेड़ना हॱछा नहीं, सगों उस पास प्रेम दीआं बातां, राग रंग अते आनंद करन वाले खेल होणे उॱतम हन. रोगी नूं दुॱध, मॱखण, मलाई, बदामरौगन, हलके फल अते हलकी गिजा देणी चाहीए. बदाम, इलाइची, मगज कॱदू अते खीरे दे घोटके मिशरी नाल मिलाके सरदाई देणी हॱछी है. मॱथे ते चंदन दा लेप, बदामरौगन दी सिर ते मालिश करनी गुणकारी है. संदल अनार अते निंबू दा शरबत सेवन करना चंगा है. बच दा चूरन इॱक माशे तों तिंन माशे तीक शहिद विॱच मिलाके रोज चटाउणा बहुत हॱछा है. इस रोग वाले नूं कदे कबजी नहीं होण देणी चाहीए अते जिन्हां कारणां तों इह रोगपैदा हुंदा है उन्हां तों बहुत परहेज करना चाहीदा है। ३. सिंधी विॱच उदमाद दा अरथ चिंता अते फिकर है.