ਉਤਭਿਜ, ਉਤਭੁਜ

utabhija, utabhujaउतभिज, उतभुज

ਸੰਗ੍ਯਾ- ਦਸਮਗ੍ਰੰਥ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਗਣਛੰਦ ਦਾ ਨਾਉਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ "ਉਤਭੁਜ" "ਅਰਧਭੁਜੰਗ" "ਸੋਮਰਾਜੀ" ਅਤੇ "ਸ਼ੰਖਨਾਰੀ" ਭੀ ਆਖਦੇ ਹਨ. ਇਸਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ- ਚਾਰ ਚਰਣ. ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ- ਦੋ ਯਗਣ. , .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਹਹਾਸੰ ਕਪਾਲੰ। ਸੁਭਾਸੰ ਛਿਤਾਲੰ।#ਪ੍ਰਭਾਸੰ ਜੁਆਲੰ। ਅਨਾਸੰ ਕਰਾਲੰ. (ਕਲਕੀ)#੨. ਸੰ. उद्रिज. - ਉਦਭਿੱਜ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਪਾੜਕੇ ਜਿਸ ਦਾ ਅੰਕੁਰ (ਅੰਗੂਰ) ਨਿਕਲੇ, ਐਸੀ ਵਨਸਪਤਿ. ਬੇਲ ਬੂਟੇ ਖੇਤੀ ਆਦਿਕ. "ਜਲ ਬਿਨ ਉਤਭੁਜ ਕਾਮ ਨਹੀਂ." (ਆਸਾ ਮਃ ੧) "ਅੰਡਜ ਜੇਰਜ ਸੇਤਜ ਕੀਨੀ। ਉਤਭੁਜ ਖਾਨਿ ਬਹੁਰ ਰਚਦੀਨੀ." (ਚੌਪਈ) ੩. ਸੰ. उद- भुज- ਉਦ- ਭੁਜ. ਜਿਸਨੇ ਬਾਂਹ ਫੈਲਾਈ ਹੈ. ਦਸ੍ਤਗੀਰ. ਬਾਂਹ ਫੜਨ ਵਾਲਾ. "ਉਤਭੁਜ ਚਲਤੁ ਆਪ ਕਰਿ ਚੀਨੈ ਆਪੇ ਤਤੁ ਪਛਾਨੈ." (ਰਾਮ ਮਃ ੧) "ਉਤਭੁਜ ਸਰੂਪ ਅਬਿਗਤ ਅਭੰਗ." (ਗ੍ਯਾਨ)

संग्या- दसमग्रंथ विॱच, इॱक गणछंद दा नाउं है, जिस नूं "उतभुज" "अरधभुजंग" "सोमराजी" अते "शंखनारी" भी आखदे हन. इसदा लॱछण है- चार चरण. प्रति चरण- दो यगण. , .#उदाहरण-#हहासं कपालं। सुभासं छितालं।#प्रभासं जुआलं। अनासं करालं. (कलकी)#२. सं. उद्रिज. - उदभिॱज. संग्या- ज़मीन नूं पाड़के जिस दा अंकुर (अंगूर) निकले, ऐसी वनसपति. बेल बूटे खेती आदिक. "जल बिन उतभुज काम नहीं." (आसा मः १) "अंडज जेरज सेतज कीनी। उतभुज खानि बहुर रचदीनी." (चौपई) ३. सं. उद- भुज- उद- भुज. जिसने बांह फैलाई है. दस्तगीर. बांह फड़न वाला. "उतभुज चलतु आप करि चीनै आपे ततु पछानै." (राम मः १) "उतभुज सरूप अबिगत अभंग." (ग्यान)

You Might Interested In: