ਅਪਸਕੁਨ, ਅਪਸਗਨ, ਅਪਸਗੁਨ

apasakuna, apasagana, apasagunaअपसकुन, अपसगन, अपसगुन

ਸੰ. ਅਪਸ਼ਕੁਨ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਬੁਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹ. ਕੁਸਗਨ. ਮੰਦੀ ਘਟਨਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ. ਅਮੰਗਲ ਸੂਚਕ ਚਿੰਨ੍ਹ. "ਤਉ ਸਗਨ ਅਪਸਗਨ ਕਹਾ ਬੀਚਾਰੈ." (ਸੁਖਮਨੀ) "ਸਗੁਨ ਅਪਸਗੁਨ ਤਿਸ ਕਉ ਲਗਹਿ ਜਿਸੁ ਚੀਤਿ ਨ ਆਵੈ." (ਆਸਾ ਮਃ ੫)#ਸਗਨ- ਅਪਸਗਨ (ਸ਼ੁਭ ਅਤੇ ਮੰਦ ਸ਼ਕੁਨ) ਸਭ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਮਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਕਰਕੇ ਹਿੰਦੂਮਤ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਈ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਕੁਝ ਸਗਨ- ਅਪਸਗਨ ਲਿਖੇ ਹਨ:-#ਅਪਸ਼ਕੁਨ-#ਫਰਕੇ ਭੁਜਾ ਵਿਲੋਚਨ ਵਾਮੂ,#ਸਿਰ ਵਾਯਸ¹ ਬੈਠ੍ਯੋ ਦੁਖਧਾਮੂ,#ਨਿਕਸਤਿ ਛੀਕ ਭਈ ਦਿਸ ਦਾਂਏ, xxx#ਧੁਨਿ ਖੋਟੀ ਤੇ ਬਜਤ ਨਗਾਰਾ,#ਦਲ ਪਰ ਗੀਧ ਭ੍ਰਮੰਤੀ ਚਲੇ.#ਕਾਸ੍ਟ ਭਾਰ ਅਗਾਰੀ ਮਿਲੇ.#ਦੀਨਮਨੇ ਬਾਜੀ ਰੁਦਨਾਵੈਂ. xx#ਚਲਤ ਅਕਾਰਨ ਗਿਰਗਿਰ ਪਰੈਂ,#ਕਿਤਕ ਭਟਨ ਪਗੀਆ ਪਰ ਤਰੈਂ,#ਸ਼ਿਵਾ² ਪੁਕਾਰਤ ਸਨਮੁਖ ਆਵਤ,#ਮ੍ਰਿਗ ਕੀ ਮਾਲ ਕੁਫੇਰੇ ਧਾਵਤ.#ਦਾਰੁਨ ਕਾਕ ਬੋਲਤੇ ਉਡ, xxx#ਸਮੁਖ ਵਾਯੁ ਮ੍ਰਿਗਮਾਲ ਕੁਫੇਰੀ. xxx#ਖਰ ਬੋਲ੍ਯੋ ਮ੍ਰਿਤੁਸੂਚਤ ਭਾਰੀ. xxx#ਜਾਤ ਲਿਯੇ ਮਿਰਤਕ ਸਭ ਚੀਨਾ. xxx#ਇਮ ਅਪਸਗੁਨ ਵਲੋਕਤ ਬਡੇ.#ਸ਼ੁਭ ਸ਼ਕੁਨ-#ਫਰਕ੍ਯੋ ਦਹਿਨ ਵਿਲੋਚਨ ਸੁੰਦਰ,#ਭੁਜਾਦੰਡ ਦਹਿਨੋ ਬਲਮੰਦਰ,#ਨਿਰਮਲ ਦਿਵਸ ਵਾਯੁ ਸੁਖਕਾਰੀ,#ਮਿਲੀ ਦੁਘਟਧਰ³ ਸੁੰਦਰ ਨਾਰੀ,#ਮ੍ਰਿਗਨਮਾਲ ਦਾਹਿਨ ਕੋ ਆਈ,#ਮਧੁਰ ਵਿਹੰਗਨ ਸਬਦ ਸੁਨਾਈ,#ਮਿਲੀ ਜੋਸਿਤਾ⁴ ਬਾਲਕ ਗੋਦ,#ਹੁਤੀ ਸੁਹਾਗਣਿ ਸਹਿਤ ਪ੍ਰਮੋਦ.#ਸੁਰਭੀ⁵ ਵਸਤ⁶ ਚੁੰਘਾਵਤ ਠਾਢੀ.#ਚਾਟਤ ਰਿਦੇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਹੁ ਬਾਢੀ,#ਕਾਗ ਦਾਹਨੀ ਦਿਸ਼ਿ ਉਡ ਆਵਾ,#ਨਕੁਲ⁷ ਦਰਸ ਸਭਹਿਨ ਨੇ ਪਾਵਾ. (ਗੁਪ੍ਰਸੂ)#ਗੁਰਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਇਹ ਆਗ੍ਯਾ ਕਰਦੇ ਹਨ:-#ਸੱਜਾ ਖੱਬਾ ਸੌਣ ਨ ਮਨ ਵਸਾਇਆ, xxx#ਭਾਖ ਸੁਭਾਖ ਵਿਚਾਰ ਨ ਛਿੱਕ ਮਨਾਇਆ." xxx

सं. अपशकुन. संग्या- बुरा चिंन्ह. कुसगन. मंदी घटनां दे आउण दी निशानी. अमंगल सूचक चिंन्ह. "तउ सगन अपसगन कहा बीचारै." (सुखमनी) "सगुन अपसगुन तिस कउ लगहि जिसु चीति न आवै." (आसा मः ५)#सगन- अपसगन (शुभ अते मंद शकुन) सभ देसां विॱच अनेक मतां दे लोक मंनदे हन, पर बहुत करके हिंदूमत दे ग्रंथां विॱच इन्हां दा जिकर है, जिन्हां अनुसार भाई संतोख सिंघ जी ने कुझ सगन- अपसगन लिखे हन:-#अपशकुन-#फरके भुजा विलोचन वामू,#सिर वायस¹ बैठ्यो दुखधामू,#निकसति छीक भई दिस दांए, xxx#धुनि खोटी ते बजत नगारा,#दल पर गीध भ्रमंती चले.#कास्ट भार अगारी मिले.#दीनमने बाजी रुदनावैं. xx#चलत अकारन गिरगिर परैं,#कितक भटन पगीआ पर तरैं,#शिवा² पुकारत सनमुख आवत,#म्रिग की माल कुफेरे धावत.#दारुन काक बोलते उड, xxx#समुख वायु म्रिगमाल कुफेरी. xxx#खर बोल्यो म्रितुसूचत भारी. xxx#जात लिये मिरतक सभ चीना. xxx#इम अपसगुन वलोकत बडे.#शुभ शकुन-#फरक्यो दहिन विलोचन सुंदर,#भुजादंड दहिनो बलमंदर,#निरमल दिवस वायु सुखकारी,#मिली दुघटधर³ सुंदर नारी,#म्रिगनमाल दाहिन कोआई,#मधुर विहंगन सबद सुनाई,#मिली जोसिता⁴ बालक गोद,#हुती सुहागणि सहित प्रमोद.#सुरभी⁵ वसत⁶ चुंघावत ठाढी.#चाटत रिदे प्रीति बहु बाढी,#काग दाहनी दिशि उड आवा,#नकुल⁷ दरस सभहिन ने पावा. (गुप्रसू)#गुरसिॱखां लई भाई गुरदास जी इह आग्या करदे हन:-#सॱजा खॱबा सौण न मन वसाइआ, xxx#भाख सुभाख विचार न छिॱक मनाइआ." xxx

You Might Interested In: