ਪਦਮ

padhamaपदम

ਸੰ. पद्म. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਕਮਲ Lotus (Nelumbium Speciosum). "ਪਦਮ ਨਿਜਾਵਲ ਜਲ ਰਸ ਸੰਗਤਿ." (ਮਾਰੂ ਮਃ ੧) ੨. ਇੱਕ ਸੋ ਨੀਲ ਪ੍ਰਮਾਣ ਗਿਣਤੀ, ੧੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦੦¹ "ਪੈਂਤਾਲਿਸ ਪਦਮੰ ਅਸੁਰ ਸਜ੍ਯੋ ਕਟਕ ਚਤੁਰ੍‍ਰਗ." (ਚੰਡੀ ੧) ੩. ਸਾਮੁਦ੍ਰਿਕ ਅਨੁਸਾਰ ਚਰਣ ਦੇ ਤਲੇ (ਪਾਤਲੀ) ਅਤੇ ਹੱਥ ਦੀ ਤਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਰੇਖਾ, ਜੋ ਭਾਗ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਪਦਮੁ। ੪. ਵਿਸਨੁ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਸਤ੍ਰ, ਜੋ ਕਮਲ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਗਦਾ ਅਤੇ ਗੁਰਜ ਦੀ ਤਰਾਂ ਵੈਰੀ ਉੱਪਰ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. "ਸੰਖ ਚਕ੍ਰ ਗਦਾ ਪਦਮ ਆਪਿ ਆਪੁ ਕੀਓ ਛਦਮ." (ਸਵੈਯੇ ਮਃ ੪. ਕੇ) ੫. ਹਾਥੀ ਦੀ ਸੁੰਡ ਉੱਪਰ ਦੇ ਡੱਬਖੜੱਬੇ ਦਾਗ਼। ੬. ਯੋਗਮਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਰਿਦੇ ਮਸਤਕ ਆਦਿ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਈ ਪਾਂਖੁੜੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕਮਲ. ਦੇਖੋ, ਖਟਚਕ੍ਰ। ੭. ਇੱਕ ਛੰਦ, ਜਿਸ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ- ਚਾਰ ਚਰਣ, ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ਨ, ਸ, ਲ, ਗ, , , , #ਉਦਾਹਰਹਣ-#ਪ੍ਰਭੁ ਧਰਤ ਧ੍ਯਾਨ ਜੋ। ਸ਼ੁਭ ਲਹਿਤ ਗ੍ਯਾਨ ਸੋ. ××#(ਅ) ਕਈ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਕਮਲ ਛੰਦ ਦਾ ਹੀ ਨਾਮ ਪਦਮ ਲਿਖਿਆ ਹੈ. ਦੇਖੋ ਕਮਲ। ੮. ਸੱਪ ਦੇ ਫਣ ਉੱਪਰ ਸਫੇਦੀ ਮਾਇਲ ਦਾਗ਼। ੯. ਪਦਮਾਸਨ ਵਾਸਤੇ ਭੀ ਪਦਮ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਹੈ- "ਮਗਰ ਪਾਛੈ ਕਛੁ ਨ ਸੂਝੈ ਏਹੁ ਪਦਮ ਅਲੋਇ." (ਧਨਾ ਮਃ ੧) ਇਹ ਅਲੌਕਿਕ (ਅਣੋਖਾ) ਪਦਮਾਸਨ ਹੈ!#੧੦ ਇੱਕ ਪੌਧਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਫਲ ਬੇਰ ਜੇਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਕਸ਼ਮੀਰ ਵੱਲ ਇਸ ਨੂੰ ਗਲਾਸ ਆਖਦੇ ਹਨ. ਇਹ ਗਰਮ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ Cherry। ੧੧. ਪਦਮਾ (ਲਕ੍ਸ਼੍‍ਮੀ) ਵਾਸਤੇ ਭੀ ਪਦਮ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਪਦਮ ਕਵਲਾਸ ਪਤਿ.

सं. पद्म. संग्या- कमल Lotus (Nelumbium Speciosum). "पदम निजावल जल रस संगति." (मारू मः १) २. इॱक सो नील प्रमाण गिणती,१०००००००००००००००¹ "पैंतालिस पदमं असुर सज्यो कटक चतुर्‍रग." (चंडी १) ३. सामुद्रिक अनुसार चरण दे तले (पातली) अते हॱथ दी तली दी इॱक रेखा, जो भाग दा चिंन्ह है. देखो, पदमु। ४. विसनु दा इॱक शसत्र, जो कमल दे आकार दा है. इह गदा अते गुरज दी तरां वैरी उॱपर चलाइआ जांदा है. "संख चक्र गदा पदम आपि आपु कीओ छदम." (सवैये मः ४. के) ५. हाथी दी सुंड उॱपर दे डॱबखड़ॱबे दाग़। ६. योगमत अनुसार शरीर दे अंदर, रिदे मसतक आदि सथानां विॱच कई कई पांखुड़ीआं दी गिणती दे कमल. देखो, खटचक्र। ७. इॱक छंद, जिस दा लॱछण है- चार चरण, प्रति चरण न, स, ल, ग, , , , #उदाहरहण-#प्रभु धरत ध्यान जो। शुभ लहित ग्यान सो. ××#(अ) कई कवीआं ने कमल छंद दा ही नाम पदम लिखिआ है. देखो कमल। ८. सॱप दे फण उॱपर सफेदी माइल दाग़। ९. पदमासन वासते भी पदम शबद आइआ है- "मगर पाछै कछु न सूझै एहु पदम अलोइ." (धना मः १) इह अलौकिक (अणोखा) पदमासन है!#१० इॱक पौधा, जिस दा फल बेर जेहा हुंदा है. कशमीर वॱल इस नूं गलास आखदे हन. इह गरम थां नहीं नहीं हुंदा Cherry। ११. पदमा (लक्श्‍मी) वासते भी पदम शबद आइआ है. देखो, पदम कवलास पति.

You Might Interested In: