ਖਟਚਕ੍ਰ

khatachakraखटचक्र


ਸੰ. षट्चक्र ਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਮੰਨੇ ਹੋਏ ਛੀ ਚਕ੍ਰ. "ਉਲਟਤ ਪਵਨ ਚਕ੍ਰ ਖਟ ਭੇਦੇ." (ਗਉ ਕਬੀਰ)#(ੳ) ਮੂਲਾਧਾਰ. ਗੁਦਾਮੰਡਲ ਦਾ ਚਕ੍ਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੂਧੇ ਮੁਖ ਦਾ ਚਾਰ ਪਾਂਖੁੜੀ ਵਾਲਾ ਪੀਲਾ ਕਮਲ ਹੈ.#(ਅ) ਸ੍ਵਾਧਿਸ੍ਠਾਨ ਚਕ੍ਰ. ਲਿੰਗ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਊਰਧਮੁਖ ਛੀਦਲ ਕਮਲ ਹੈ.#(ੲ) ਮਣਿਪੁਰਚਕ੍ਰ- ਨਾਭਿ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਊਰਧਮੁਖ ਦਸ ਪੱਤੀਆਂ ਦਾ ਕਮਲ ਹੈ.#(ਸ) ਅਨਾਹਤਚਕ੍ਰ- ਬਾਰਾਂ ਦਲ ਦਾ ਸ੍ਵਰਣਰੰਗਾ ਕਮਲ ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ ਹੈ.#(ਹ) ਵਿਸ਼ੁੱਧ ਚਕ੍ਰ- ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਊਰਧਮੁਖ ਸੋਲਾਂ ਦਲ ਦਾ ਕਮਲ ਕੰਠ ਵਿੱਚ ਹੈ.#(ਕ) ਆਗ੍ਯਾਚਕ੍ਰ- ਭੌਹਾਂ ਦੇ ਮੱਧ ਦੋ ਪਾਂਖੁੜੀਆਂ ਦਾ ਊਰਧਮੁਖ ਚਿੱਟਾ ਕਮਲ ਹੈ.#ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੀ ਚਕ੍ਰਾਂ ਤੋਂ ਛੁੱਟ, ਯੋਗੀ ਇੱਕ ਸੱਤਵਾਂ ਚਕ੍ਰ ਦਸ਼ਮਦ੍ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਭੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜ੍ਯੋਤਿਰੂਪ ਦਾ ਸਿੰਘਾਸਨ ਆਖਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਹਜ਼ਾਰ ਪਾਂਖੁੜੀ ਦਾ ਸਫ਼ੇਦ ਕਮਲ ਹੈ। ੨. ਖਟਚਕ੍ਰ ਵਾਲਾ ਦੇਹ. ਸ਼ਰੀਰ. "ਛਠਿ ਖਟਚਕ੍ਰ ਛਹੂ ਦਿਸਿ ਧਾਇ." (ਗਉ ਕਬੀਰ ਬਾਵਨ)


सं. षट्चक्र योगीआं दे मंने होए छी चक्र. "उलटत पवन चक्र खट भेदे." (गउ कबीर)#(ॳ) मूलाधार.गुदामंडल दा चक्र है, जिस विॱच मूधे मुख दा चार पांखुड़ी वाला पीला कमल है.#(अ) स्वाधिस्ठान चक्र. लिंग दे मूल विॱच है, जिस विॱच लाल रंग दा ऊरधमुख छीदल कमल है.#(ॲ) मणिपुरचक्र- नाभि दे मूल विॱच है, जो नीले रंग दा ऊरधमुख दस पॱतीआं दा कमल है.#(स) अनाहतचक्र- बारां दल दा स्वरणरंगा कमल हिरदे विॱच है.#(ह) विशुॱध चक्र- लाल रंग दा ऊरधमुख सोलां दल दा कमल कंठ विॱच है.#(क) आग्याचक्र- भौहां दे मॱध दो पांखुड़ीआं दा ऊरधमुख चिॱटा कमल है.#इन्हां छी चक्रां तों छुॱट, योगी इॱक सॱतवां चक्र दशमद्वार विॱच भी मंनदे हन, जिस नूं ज्योतिरूप दा सिंघासन आखदे हन, इह हज़ार पांखुड़ी दा सफ़ेद कमल है। २. खटचक्र वाला देह. शरीर. "छठि खटचक्र छहू दिसि धाइ." (गउ कबीर बावन)