ਫਰਿਸਤਾ, ਫਰਿਸ਼ਤਾ

pharisatā, pharishatāफरिसता, फरिशता

ਫ਼ਾ. [فرشتہ] ਫ਼ਰਿਸ਼੍ਤਹ. ਵਿ- ਭੇਜਿਆ ਹੋਇਆ. ਇਸ ਦਾ ਮੂਲ ਫ਼ਰਸ੍ਤਾਦਨ (ਭੇਜਣਾ) ਹੈ. ਸੀਨ ਦੇ ਥਾਂ ਸ਼ੀਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਵਕੀਲ. ਦੂਤ। ੩. ਤੋਫ਼ਾ. ਭੇਟਾ. ਉਪਹਾਰ। ੪. ਦੇਵਤਾ. Angel. ਅ਼. [ملک] ਮਲਕ. ਇਸਲਾਮ ( [اسِلام] ) ਦੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ੁਦਾ ਦੇ ਨੂਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਨ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ ਲਗਦੀ ਅਰ ਵਡੀ ਸ਼ਕਤਿ ਰੱਖਦੇ ਹਨ. ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਈ ਥਾਂਈਂ ਸਵਾ ਲੱਖ, ਕਿਤੇ ਅੱਸੀ ਹਜ਼ਾਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ. ਕ਼ੁਰਾਨ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਮੁਖੀਏ ਲਿਖੇ ਹਨ-#(ੳ) ਜਿਬਰਾਈਲ ( [جِبرائیل] ) ਜੋ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ ਪੈਗ਼ਾਮ ਪੈਗ਼ੰਬਰਾਂ ਕੋਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਇਸੇ ਮਲਕ ਨੇ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਕੁਰਾਨ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਆਯਤਾਂ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਪੁਰ ਲਿਆਕੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ. ਇਸ ਨੂੰ ਰੂਹੁਲਕੁ਼ਦਸ (Holy Ghost) ਭੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ.#(ਅ) ਮੀਕਾਇਲ [میکائیل] ਜੋ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਰਿਜਕ ਪਹੁਚਾਂਉਂਦਾ ਅਤੇ ਵਰਖਾ ਕਰਦਾ ਹੈ.#(ੲ) ਇਸਰਾਫ਼ੀਲ [اسرافیل] ਇਹ ਪ੍ਰਲਯ ਦੇ ਵੇਲੇ ਤੁਰ੍ਹੀ ਵਜਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ. ਇਸ ਦੇ ਰਣਸਿੰਗੇ ਦੀ ਧੁਨਿ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਲਯ ਆਵੇਗੀ ਅਰ ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੁਰਦੇ ਉਠਣਗੇ.#(ਸ) ਇ਼ਜ਼ਰਾਈਲ ਅਥਵਾ ਅ਼ਜ਼ਰਾਈਲ [عزرائیل] ਇਹ ਮੌਤ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਹੈ. "ਅਜਰਾਈਲੁ ਫਰੇਸਤਾ ਤਿਲ ਪੀੜੇ ਘਾਣੀ." (ਗਉ ਵਾਰ ੧. ਮਃ ੫) ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਮਲਕੁਲਮੌਤ [ملکاُلموت] ਭੀ ਹੈ. "ਮਲਕਲਮਉਤ ਜਾਂ ਆਵਸੀ ਸਭ ਦਰਵਾਜੇ ਭੰਨਿ." (ਸਃ ਫਰੀਦ)#ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਛੁੱਟ, ਕੁਰਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਰਾਮਨ ਕਾਤਿਬੀਨ [کراناکاتِبین] ਹਨ. ਇੱਕ ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਸਜੇ ਹੱਥ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਲਿਖਣ ਲਈ, ਦੂਜਾ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਕੁਕ਼ਰਮ ਲਿਖਣ ਲਈ ਹਾਜ਼ਿਰ ਰਹਿਂਦਾ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਚਿਤ੍ਰਗੁਪਤ.#ਦੋ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ "ਮੁਨਕਰ" [مُنکر] "ਨਕੀਰ" [نکیر] ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਰਦਿਆਂ ਦਾ ਇਮਤਹਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ. ਅੱਠ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ ਸਿੰਘਾਸਨ ਉਠਾਕੇ ਰਖਦੇ ਹਨ, ਅਰ ਮਾਲਿਕ [ماِلک] ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੇ ਮਾਤਹਿਤ ੧੯. ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਰਕ ਦੇ ਰਾਖੇ ਹਨ. ਬਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਜਵਾਨ [رضوان] ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣਾਂ ਦਾ ਇੰਦ੍ਰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਏ।#੫. ਇੱਕ ਕਵੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਲ ਨਾਮ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਕ਼ਾਸਿਮ ਸੀ. ਇਸ ਦਾ ਜਨਮ "ਅਸਤਰਾਬਾਦ" ਫ਼ਾਰਸ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਸਨ ੧੫੭੦ ਦੇ ਹੋਇਆ. ਇਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਗ਼ੁਲਾਮਅ਼ਲੀ ਸੀ. ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਕ਼ਾਸਿਮ ਦੀ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਤਵਾਰੀਖ਼, ਜੋ ਸਨ ੧੬੧੪ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋਈ ਹੈ "ਫ਼ਰਿਸ਼੍ਤਾ" ਨਾਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ.¹ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਕ਼ਾਸਿਮ ਜਹਾਂਗੀਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਭੀ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ੬. ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਗੁਣ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਸਾਧੁ. ਦੇਖੋ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਿਫ਼ਤ.

फ़ा. [فرشتہ] फ़रिश्तह. वि- भेजिआ होइआ. इस दा मूल फ़रस्तादन (भेजणा) है. सीन दे थां शीन हो गिआ है। २. संग्या- वकील. दूत। ३. तोफ़ा. भेटा. उपहार। ४. देवता. Angel. अ़. [ملک] मलक. इसलाम ( [اسِلام] ) दी किताबां अनुसार फ़रिशते ख़ुदा दे नूर तों पैदा होए हन. उन्हां नूं भुॱख नहीं लगदी अर वडी शकति रॱखदे हन. फ़रिशतिआं दी गिणती कई थांईं सवा लॱख, किते अॱसी हज़ार दिॱती है. क़ुरान विॱच चार फ़रिशते मुखीए लिखे हन-#(ॳ) जिबराईल ( [جِبرائیل] ) जो ख़ुदा दा पैग़ाम पैग़ंबरां कोल लै जांदा है. इसे मलक ने मुह़ंमद साहिब नूं कुरान दीआं बहुत आयतां समें समें पुर लिआके दिॱतीआं हन. इस नूं रूहुलकु़दस (Holy Ghost) भी लिखिआ है.#(अ) मीकाइल [میکائیل] जो जीवांनूं रिजक पहुचांउंदा अते वरखा करदा है.#(ॲ) इसराफ़ील [اسرافیل] इह प्रलय दे वेले तुर्ही वजाउण वाला है. इस दे रणसिंगे दी धुनि नाल दुनीआं विॱच प्रलय आवेगी अर कबरां विॱचों मुरदे उठणगे.#(स) इ़ज़राईल अथवा अ़ज़राईल [عزرائیل] इह मौत दा देवता है. "अजराईलु फरेसता तिल पीड़े घाणी." (गउ वार १. मः ५) इस दा नाम मलकुलमौत [ملکاُلموت] भी है. "मलकलमउत जां आवसी सभ दरवाजे भंनि." (सः फरीद)#इन्हां तों छुॱट, कुरान विॱच दो होर फ़रिशते किरामन कातिबीन [کراناکاتِبین] हन. इॱक आदमीआं दे सजे हॱथ शुभ करम लिखण लई, दूजा खॱबे पासे कुक़रम लिखण लई हाज़िर रहिंदा है. देखो, चित्रगुपत.#दो फ़रिशते "मुनकर" [مُنکر] "नकीर" [نکیر] कबरां विॱच मुरदिआं दा इमतहान करन वाले हन. अॱठ फ़रिशते ख़ुदा दा सिंघासन उठाके रखदे हन, अर मालिक [ماِلک] फ़रिशते दे मातहित १९. फ़रिशते नरक दे राखे हन. बहिशत दा प्रधान फ़रिशता रिजवान [رضوان] है, जिस नूं पुराणां दा इंद्र समझणा चाहीए।#५. इॱक कवी, जिस दा असल नाम मुह़ंमद क़ासिम सी. इस दा जनम "असतराबाद" फ़ारस विॱच करीब सन १५७० दे होइआ. इस दे पिता दा नाम ग़ुलामअ़ली सी. मुह़ंमद क़ासिम दी लिखी होई तवारीख़, जो सन १६१४ विॱच तिआर होई है"फ़रिश्ता" नाम तों प्रसिॱध है.¹ मुह़ंमद क़ासिम जहांगीर बादशाह दे दरबार विॱच भी कुझ समां रिहा है। ६. देवता दे गुण रॱखण वाला साधु. देखो फ़रिशता सिफ़त.

You Might Interested In: