ਭਗਿੰਦਰ, ਭਗਿੰਦ੍ਰ

bhagindhara, bhagindhraभगिंदर, भगिंद्र

ਸੰ. भगन्दर. ਭਗ (ਸਿਉਣ) ਨੂੰ ਜੋ ਦਰ (ਪਾੜ) ਦੇਵੇ, ਅਜੇਹਾ ਫੋੜਾ. [نواسیر] ਨਵਾਸੀਰ. Fistula ਭਗੰਦਰ ਗੁਦਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਪਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਇਸ ਦੇ ਨਾਸੂਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੀਪ ਵਹਿਂਦੀ ਰਹਿਂਦੀ ਹੈ, ਕਦੇ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਪਿੱਛੋਂ ਫੇਰ ਵਹਿਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਖੁਰਕ ਅਤੇ ਚਸਕ ਬਣੀ ਰਹਿਂਦੀ ਹੈ.#ਭਗਿੰਦਰ ਦੇ ਕਾਰਣ ਹਨ- ਕਰੜੀ ਥਾਂ ਤੇ ਬਹੁਤ ਬੈਠਣਾ, ਲਹੂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਖਾਣੇ, ਜਾਦਾ ਕਬਜ ਰਹਿਣੀ ਆਦਿਕ.#ਇਸ ਰੋਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਸਿਆਣੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਾਉਣਾ ਚਾਹੀਏ. ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਉਪਾਉ ਹੈ ਕਿ ਚੀਰਾ ਦਿਵਾਕੇ ਰੋਗ ਦੀ ਜੜ ਖੋ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ.#ਭਗੰਦਰ ਦੇ ਸਾਧਾਰਣ ਇਲਾਜ ਇਹ ਹਨ-#(ੳ) ਨਿੰਮ ਦਾ ਭੁੜਥਾ ਅਤੇ ਸਤ੍ਯਾਨਾਸੀ ਬੂਟੀ ਦਾ ਨੁਗਦਾ ਬੰਨ੍ਹਣਾ।#(ਅ) ਨਿੰਮ ਦੇ ਗਰਮ ਕਾੜ੍ਹੇ ਨਾਲ ਅਥਵਾ ਤ੍ਰਿਫਲੇ ਦੇ ਜਲ ਨਾਲ ਧੋਣਾ.#(ੲ) ਬਿੱਲੀ ਦੀ ਹੱਡੀ ਖੱਟੀ ਲੱਸੀ ਜਾਂ ਤ੍ਰਿਫਲੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪੀਹਕੇ ਲਗਾਉਣੀ.#(ਸ) ਕਬਜਕੁਸ਼ਾ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਗਿਜਾ ਵਰਤਣੀ.#(ਹ) ਹਰੜ. ਬਹੇੜਾ ਆਉਲਾ, ਸ਼ੁੱਧ ਭੈਂਸੀਆ ਗੁੱਗਲ, ਬਾਇਬੜਿੰਗ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾੜ੍ਹਾ ਪੀਣਾ, ਆਦਿ. "ਚਿਣਗ ਪ੍ਰਮੇਹ ਭਗਿੰਦ੍ਰ ਦੁਖੂਤ੍ਰਾ." (ਚਰਿਤ੍ਰ ੪੦੫)

सं. भगन्दर. भग (सिउण) नूं जो दर (पाड़) देवे, अजेहा फोड़ा. [نواسیر] नवासीर. Fistula भगंदर गुदा दे अंदर जां पास हुंदा है. इस दे नासूरां विॱचों पीप वहिंदी रहिंदी है, कदे बंद हो जांदी है, कुझ समें पिॱछों फेर वहिण लॱगदी है, खुरक अते चसक बणी रहिंदी है.#भगिंदर दे कारण हन- करड़ी थां ते बहुत बैठणा, लहूनूं खराब करन वाले पदारथ खाणे, जादा कबज रहिणी आदिक.#इस रोग दे हुंदे ही सिआणे डाकटर तों इलाज कराउणा चाहीए. सभ तों चंगा उपाउ है कि चीरा दिवाके रोग दी जड़ खो दिॱती जावे.#भगंदर दे साधारण इलाज इह हन-#(ॳ) निंम दा भुड़था अते सत्यानासी बूटी दा नुगदा बंन्हणा।#(अ) निंम दे गरम काड़्हे नाल अथवा त्रिफले दे जल नाल धोणा.#(ॲ) बिॱली दी हॱडी खॱटी लॱसी जां त्रिफले दे पाणी विॱच पीहके लगाउणी.#(स) कबजकुशा दवाईआं अते गिजा वरतणी.#(ह) हरड़. बहेड़ा आउला, शुॱध भैंसीआ गुॱगल, बाइबड़िंग, इन्हां दा काड़्हा पीणा, आदि. "चिणग प्रमेह भगिंद्र दुखूत्रा." (चरित्र ४०५)

You Might Interested In: