ਪਾਵਟਾ, ਪਾਂਵਟਾ

pāvatā, pānvatāपावटा, पांवटा

ਸੰਗ੍ਯਾ- ਪੈਰ ਅਟਕਾਇਆ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ, ਰਕਾਬ. ਪਾਂਵੜਾ। ੨. ਜੋੜਾ. ਜੁੱਤਾ। ੩. ਮਕਾਨ ਅੱਗੇ ਵਿਛਾਇਆ ਉਹ ਫ਼ਰਸ਼, ਜਿਸ ਪੁਰ ਸਨਮਾਨ ਯੋਗ੍ਯ ਪਰਾਹੁਣਾ ਪੈਰ ਰੱਖਕੇ ਆਵੇ. ਪਾਂਵੜਾ. "ਬੀਥਿਨ ਮੇ ਪਾਂਵਟੇ ਪਰਤ ਜਾਤ" (ਰਘੁਨਾਥ) ੪. ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਰਾਜਾ ਨਾਹਨ ਤੋਂ ਕਿਆਰ ਦੂਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਲੈਕੇ ਸੰਮਤ ੧੭੪੨ ਵਿੱਚ ਜਮਨਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਇੱਕ ਕਿਲਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਪਾਂਵਟਾ ਰੱਖਿਆ. ਭੰਗਾਣੀ ਦਾ ਜੰਗ ਇਸ ਕਿਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਸਮੇਂ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਿਕਰ ਵਿਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਅਧ੍ਯਾਯ ਵਿੱਚ ਹੈ. ਭਾਈ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਜੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ-#"ਪਾਵ ਟਿਕ੍ਯੋ ਸਤਗੁਰੂ ਕੋ ਆਨਦਪੁਰ ਤੇ ਆਇ।#ਨਾਮ ਧਰ੍ਯੋ ਇਸ ਪਾਂਵਟਾ ਸਭ ਦੇਸਨ ਪ੍ਰਗਟਾਇ।।#(ਗੁਪ੍ਰਸੂ)#ਭਾਗਵਤ ਦੇ ਦਸਮ ਸਕੰਧ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਭੀ ਪਾਵਟੇ ਰਹਿਣ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਯਥਾ-#"ਦਸਮ ਕਥਾ ਭਾਗੌਤ ਕੀ ਭਾਖਾ ਕਰੀ ਬਨਾਇ,#ਅਵਰ ਵਾਸਨਾ ਨਾਹਿ ਪ੍ਰਭੁ ਧਰਮਜੁੱਧ ਕੇ ਚਾਇ,#ਸਤ੍ਰੈ ਸੈ ਪੈਤਾਲਿ ਮੇ ਸਾਵਨ ਸੁਦਿ ਤਿਥਿ ਦੀਪ,#ਨਗਰ ਪਾਂਵਟਾ ਸੁਭ ਕਰਨ ਸੁਮਨਾ ਬਹੈ ਸਮੀਪ."#(ਕ੍ਰਿਸਨਾਵ ੨੩੯੦)¹#ਪਾਂਵਟੇ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਸਤਿਗੁਰ ਦੇ ਵਿਰਾਜਣ ਦੇ ਚਾਰ ਅਸਥਾਨ ਹੋਰ ਭੀ ਹਨ, ਪਰ ਵਡਾ ਗੁਰਦ੍ਵਾਰਾ ਇੱਕੋ ਹੈ. ਇਸ ਨੂੰ ੧੨੫ ਰੁਪਯੇ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਆਸਤ ਪਟਿਆਲੇ ਤੋਂ, ੧੧੧ ਰੁਪਯੇ ਰਿਆਸਤ ਨਾਹਨ ਤੋਂ, ੨੫ ਰੁਪਯੇ ਰਿਆਸਤ ਬੂੜੀਏ ਤੋਂ, ੧੮. ਰੁਪਯੇ ਨਾਭੇ ਤੋ, ੭੨ ਰੁਪਯੇ ਰਿਆਸਤ ਕਲਸੀਆ ਤੋਂ, ੧੦. ਰੁਪਯੇ ਸਰਦਾਰ ਭਰੋਲੀ ਤੋਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਅਰ ਚਾਰ ਸੌ ਪੱਚੀ ਵਿੱਘੇ ਜ਼ਮੀਨ ਰਿਆਸਤ ਨਾਹਨ ਵੱਲੋਂ ਮੁਆਫ ਹੈ. ਇੱਥੇ ਕਲਗੀਧਰ ਦੀ ਇੱਕ ਤਲਵਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨਾਹਨ ਪਾਸ ਹੈ. ਵੈਸਾਖੀ ਨੂੰ ਗੁਰਦ੍ਵਾਰੇ ਮੇਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਰਿਆਸਤ ਨਾਹਨ, ਤਸੀਲ ਪਾਂਵਟਾ, ਥਾਣਾ ਮਾਜਰਾ ਵਿੱਚ ਹੈ. ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਗਾਧਰੀ ਤੋਂ ੩੦ ਮੀਲ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਹੈ.

संग्या- पैर अटकाइआ जावे जिस विॱच, रकाब. पांवड़ा। २. जोड़ा. जुॱता। ३. मकान अॱगे विछाइआ उह फ़रश, जिस पुर सनमान योग्य पराहुणा पैर रॱखके आवे. पांवड़ा. "बीथिन मे पांवटे परत जात" (रघुनाथ) ४. श्री गुरू गोबिंद सिंघ जी ने राजा नाहन तों किआर दून विॱच ज़मीन लैके संमत १७४२ विॱच जमना दे किनारे इॱक किला बणाइआ, जिस दा नाम पांवटा रॱखिआ. भंगाणी दा जंग इस किले विॱच रहिण समें ही होइआ सी, जिस दा जिकर विचित्र नाटक दे अॱठवें अध्याय विॱच है. भाई संतोखसिंघ जी लिखदे हन-#"पाव टिक्यो सतगुरू को आनदपुर ते आइ।#नाम धर्यो इस पांवटा सभ देसन प्रगटाइ।।#(गुप्रसू)#भागवत दे दसम सकंध दा अनुवाद भी पावटे रहिण समें होइआ है, यथा-#"दसम कथा भागौत की भाखा करी बनाइ,#अवर वासना नाहि प्रभु धरमजुॱध के चाइ,#सत्रै सै पैतालि मे सावन सुदि तिथि दीप,#नगर पांवटा सुभ करन सुमना बहै समीप."#(क्रिसनाव २३९०)¹#पांवटे दे आस पास सतिगुर दे विराजण दे चार असथान होर भी हन, पर वडा गुरद्वारा इॱको है. इस नूं १२५ रुपये सालाना रिआसत पटिआले तों, १११ रुपये रिआसत नाहन तों, २५ रुपये रिआसत बूड़ीए तों, १८. रुपये नाभे तो, ७२ रुपये रिआसत कलसीआ तों, १०. रुपये सरदार भरोली तों मिलदे हन, अर चार सौ पॱची विॱघे ज़मीन रिआसत नाहन वॱलों मुआफ है. इॱथे कलगीधर दी इॱक तलवार सी, जो हुण राजा साहिब नाहन पास है. वैसाखी नूं गुरद्वारे मेला हुंदा है. इह असथान रिआसत नाहन, तसील पांवटा, थाणा माजरा विॱच है. रेलवे सटेशन जगाधरी तों ३० मील उॱतर पूरव है.

You Might Interested In: