ਅਜੀਰਣ

ajīranaअजीरण


ਸੰ. अजीरी- ਅਜੀਰ੍‍ਣ. ਵਿ- ਜੋ ਪੁਰਾਣਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਜਦ ਖਾਧਾ ਭੋਜਨ, ਜੀਰਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ (ਪਚਦਾ ਨਹੀਂ), ਉਸ ਨੂੰ ਅਜੀਰਣ ਅਥਵਾ ਮੰਦਾਗਨਿ ਰੋਗ ਆਖਦੇ ਹਨ. [سوُاءہضم] ਸੂਏ ਹਜਮ. ਅੰ. Dyspepsia. ਬਦਹਜਮੀ. ਬਹੁਤ ਖਾਣਾ, ਖਾਧੇ ਉੱਪਰ ਖਾਣਾ, ਭਰੇ ਪੇਟ ਕਰੜੀ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ, ਵੇਲੇ ਸਿਰ ਨਾ ਸੌਣਾ, ਸ਼ੋਕ ਦਾ ਹੋਣਾ, ਭੋਜਨ ਖਾਕੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਤਰਣਾ ਆਦਿ ਕਾਰਣਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਰੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਅਨਪਚ ਦੇ ਰੋਗੀ ਨੂੰ ਲੰਘਨ ਕਰਨਾ ਹੱਛਾ ਹੈ. ਹਿੰਗ, ਤ੍ਰਿਕੁਟਾ, ਸੇਂਧਾ ਨਮਕ, ਸਿਰਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਹਕੇ ਨਾਭੀ ਉੱਪਰ ਲੇਪ ਕਰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ.#ਕਾਲਾ ਜੀਰਾ, ਧਨੀਏ ਦੇ ਚਾਉਲ, ਮਘਾਂ, ਕਾਲੀ ਮਿਰਚਾਂ, ਸੁੰਢ, ਪਤ੍ਰਜ, ਸੌਂਫ ਦੇ ਚਾਉਲ, ਪਿੱਪਲਾਮੂਲ, ਚਿਤ੍ਰਾ, ਕਚੂਰ, ਜੰਗ ਹਰੜ, ਅੰਬਲਬੇਦ, ਇਲਾਚੀਆਂ, ਦੇਸੀ ਲੂਣ, ਕਾਲਾਲੂਣ, ਇਹ ਸਭ ਸਮ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਚੂਰਣ ਬਣਾਓ. ਡੇਢ ਅਥਵਾ ਦੋ ਮਾਸ਼ੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਜਲ ਨਾਲ ਫੱਕੀ ਲੈਣ ਤੋਂ ਅਜੀਰਣ ਰੋਗ ਹਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.


सं. अजीरी- अजीर्‍ण. वि- जो पुराणा ना होवे। २. संग्या- जद खाधा भोजन, जीरण नहीं हुंदा (पचदा नहीं), उस नूं अजीरण अथवा मंदागनि रोग आखदे हन. [سوُاءہضم] सूए हजम. अं. Dyspepsia. बदहजमी. बहुत खाणा, खाधे उॱपर खाणा, भरे पेट करड़ी मिहनत करनी, वेले सिर ना सौणा, शोक दा होणा, भोजन खाके पाणी विच तरणा आदि कारणां तों इह रोग हुंदा है. अनपच दे रोगी नूं लंघन करना हॱछा है. हिंग, त्रिकुटा, सेंधा नमक, सिरके विॱच पीहके नाभी उॱपर लेप करना लाभदाइक है.#काला जीरा, धनीए दे चाउल, मघां, काली मिरचां, सुंढ, पत्रज, सौंफ दे चाउल, पिॱपलामूल, चित्रा, कचूर, जंग हरड़, अंबलबेद, इलाचीआं, देसी लूण, कालालूण, इह सभ सम भाग लै के चूरण बणाओ. डेढ अथवा दो माशेदिन विॱच दो वार जल नाल फॱकी लैण तों अजीरण रोग हट जांदा है.