ਰਡ, ਰੱਡ

rada, radaरड, रॱड

ਮਰਾ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਧ੍ਵਨਿ. ਸ਼ਬਦ. "ਭੇਰੀ ਸਡੋ ਰਡ." (ਸ. ਫਰੀਦ) ੨. ਇੱਕ ਛੰਦ, ਜਿਸ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ- ਚਾਰ ਚਰਣ, ਪਹਿਲੇ ਚਰਣ ਦੀਆਂ ੪੧ ਮਾਤ੍ਰਾ ੧੫- ੧੧- ੧੫ ਪੁਰ ਤਿੰਨ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮ, ਦੂਜੇ ਚਰਣ ਦੀਆਂ ੨੬ ਮਾਤ੍ਰਾ. ੧੧- ੧੫ ਪੁਰ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮ, ਅੰਤ ਦੋ ਚਰਣ ਦੋਹਾ. ਇਹ ਵਿਖਮਤਰ ਛੰਦ ਹੈ.#ਉਦਾਹਰਣ-#ਕੀਜੈ ਸਦਾ ਧਰਮ ਪਰਿਚਾਰ, ਦੇਸ਼ਪ੍ਰੇਮ ਕੋ ਧਾਰ,#ਕਦੇ ਨ ਦਨਐਤਭਾਵ ਕਰਿਯੇ,#ਮਨ ਨੀਵਾਂ ਮਤਿ ਉੱਚ, ਹਿਤ ਕੀ ਸਿਖ੍ਯਾ ਕੰਨ ਧਰਿਯੇ,#ਜੋ ਨਰ ਸਤਗੁਰਬਚਨ ਪੈ, ਅਮਲ ਕਰਤ ਦਿਨ ਰੈਨ,#ਹਰਿਵ੍ਰਿਜੇਸ਼ ਸੁਖ ਸੰਪਦਾ, ਬਸਤੀ ਹੈ ਤਿਸ ਐਨ.#ਇਹੀ ਰੂਪ ਰਡ ਦਾ ਭੱਟਾਂ ਦੇ ਸਵੈਯਾਂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਯਥਾ-#ਜਿਸਹਿ ਧਾਰ੍ਯਉ ਧਰਤਿ ਅਰ ਵਿਉਮੁ,#ਅਰੁ ਪਵਣੁ ਤੇ ਨੀਰ ਸਰ,#ਅਵਰ ਅਨਲ ਅਨਾਦਿ ਕੀਅਉ,#ਸਸਿ ਰਿਖਿ ਨਿਸਿ ਸੂਰ ਦਿਨਿ#ਸੈਲ ਤਰੂਅ ਫਲ ਫੁਲ ਦੀਅਉ,#ਸੁਰਿ ਨਰ ਸਪਤ ਸਮੁਦ੍ਰ ਕਿਅ,#ਧਾਰਿਓ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਜਾਸੁ,#(ਸੋਈ) ਏਕੁ ਨਾਮੁ ਹਰਿਨਾਮੁ ਸਤਿ#ਪਾਇਓ (ਗੁਰ) ਅਮਰ ਪ੍ਰਗਾਸੁ.¹#(ਸਵੈਯੇ ਮਃ ੪. ਕੇ)

मरा. संग्या- ध्वनि. शबद. "भेरी सडो रड." (स. फरीद) २. इॱक छंद, जिस दा लॱछण है- चार चरण, पहिले चरण दीआं ४१ मात्रा १५- ११- १५ पुर तिंन विश्राम, दूजे चरण दीआं २६ मात्रा. ११- १५ पुर विश्राम, अंत दो चरण दोहा. इह विखमतर छंद है.#उदाहरण-#कीजै सदा धरम परिचार, देशप्रेम को धार,#कदे न दनऐतभाव करिये,#मन नीवां मति उॱच, हित की सिख्या कंन धरिये,#जो नर सतगुरबचन पै, अमल करत दिन रैन,#हरिव्रिजेश सुख संपदा, बसती है तिस ऐन.#इही रूप रड दा भॱटां दे सवैयां विॱच आइआ है, यथा-#जिसहि धार्यउ धरति अर विउमु,#अरु पवणु ते नीर सर,#अवर अनल अनादि कीअउ,#ससि रिखि निसि सूर दिनि#सैल तरूअ फल फुल दीअउ,#सुरि नर सपत समुद्र किअ,#धारिओ त्रिभवण जासु,#(सोई) एकु नामु हरिनामु सति#पाइओ (गुर) अमर प्रगासु.¹#(सवैये मः ४. के)

You Might Interested In: