ਅਨਲ

analaअनल


ਸੰ. अनल. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਲੰ (ਬੱਸ) ਜਿਸ ਦੇ, ਭਾਵ- ਜੋ ਰੱਜਣ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਵੇ. ਅਗਨਿ. ਅੱਗ. "ਅਉਧ ਅਨਲ ਤਨੁ ਤਿਨ ਕੋ ਮੰਦਰੁ." (ਗਉ ਕਬੀਰ) ੨. ਤਿੰਨ ਸੰਖ੍ਯਾ ਬੋਧਕ ਸ਼ਬਦ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਗਨੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੰਨੀਆਂ ਹਨ. ਦੇਖੋ, ਤਿੰਨ ਅਗਨੀਆਂ। ੩. ਸੰ. ਅਨਿਲ. ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਧਾਰਣ ਕਰੀਦੇ ਹਨ. ਹਵਾ. ਪਵਨ. "ਅਨਲ ਅਗਮ ਜੈਸੇ ਲਹਰਿ ਮਇਓ ਦਧਿ." (ਸੋਰ ਰਵਦਾਸ) ਜੈਸੇ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਪੌਣ ਨਾਲ ਮਹੋਦਧਿ (ਸਮੁੰਦਰ) ਵਿੱਚ ਤਰੰਗ ਉਠਦੇ ਹਨ। ੪. ਸੰ. अलिल- ਅਲਿਲ. ਇੱਕ ਪੰਛੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਉਂ "ਅਨਲਪਕ੍ਸ਼੍‍" ਭੀ ਹੈ. ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੰਛੀ ਸਦਾ ਅਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਂਡੇ ਉਪੱਰੋਂ ਡਿਗਦੇ ਹੋਏ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੱਚੇ ਨਿਕਲਕੇ ਅਕਾਸ਼ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਉਡਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ. "ਅਨਲ ਅਕਾਸ ਪੰਛੀ ਡੋਲਬੋ ਕਰਤ ਹੈ." (ਅਕਾਲ) ਦੇਖੋ, ਉਨਕਾ ਅਤੇ ਹੁਮਾ.


सं. अनल. संग्या- नहीं है अलं (बॱस) जिस दे, भाव- जो रॱजण विॱच ना आवे.अगनि. अॱग. "अउध अनल तनु तिन को मंदरु." (गउ कबीर) २. तिंन संख्या बोधक शबद, किउंकि अगनीआं तिंन मंनीआं हन. देखो, तिंन अगनीआं। ३. सं. अनिल. जिस करके प्राण धारण करीदे हन. हवा. पवन. "अनल अगम जैसे लहरि मइओ दधि." (सोर रवदास) जैसे ज़ोर दी पौण नाल महोदधि (समुंदर) विॱच तरंग उठदे हन। ४. सं. अलिल- अलिल. इॱक पंछी, जिस दा नाउं "अनलपक्श्‍" भी है. लोकां दा खिआल है कि इह पंछी सदा अकाश विॱच रहिंदा है अते इस दे आंडे उपॱरों डिगदे होए ज़मीन ते पहुंचण तों पहिलां ही पॱक जांदे हन अते उन्हां विॱचों बॱचे निकलके अकाश मंडल विॱच उडण लॱग पैंदे हन. "अनल अकास पंछी डोलबो करत है." (अकाल) देखो, उनका अते हुमा.