ਅੰਬੇਰ

anbēraअंबेर


ਰਾਜਪੂਤਾਨੇ ਅੰਦਰ ਕਛਵਾਹਾ ਵੰਸ਼ੀ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ. ਇਸ ਥਾਂ ਅੰਬਕੇਸ਼੍ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਦਾ ਮੰਦਿਰ ਹੈ ਉਸ ਤੋਂ ਨਗਰ ਦਾ ਨਾਉਂ ਅੰਬੇਰ ਪਿਆ. ਕਈ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਜਾ ਅੰਬਰੀਸ ਦੇ ਨਾਉਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਸੰਗ੍ਯਾ- ਅੰਬਰੀਂਸ ਨਗਰ ਸੀ.¹ ਇਹ ਜਯਪੁਰ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਸੱਤ ਮੀਲ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਹੈ. ਇਥੇ 'ਜਯਗੜ੍ਹ' ਕਿਲਾ, ਜੋ ਪੰਜ ਸੌ ਫੁਟ ਦੀ ਉੱਚੀ ਪਹਾੜੀ ਤੇ ਹੈ, ਵੇਖਣ ਲਾਇਕ ਹੈ. ਰਾਜਾ ਮਾਨ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜ੍ਯ ਸਿੰਘ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦੇ ਬਣਵਾਏ ਸੁੰਦਰ ਮਕਾਨ ਅੰਬੇਰ ਵਿੱਚ ਵੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ.#ਸਨ ੧੭੨੮ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜ੍ਯ ਸਿੰਘ ਸਵਾਈ ਨੇ ਨਵਾਂ ਨਗਰ ਜਯਪੁਰ ਵਸਾਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਥਾਪਿਆ. ਹਣ ਰਿਆਸਤ ਦਾ ਨਾਉਂ ਜਯਪੁਰ ਹੈ. ਅੰਬੇਰ ਦਾ ਨਾਉਂ ਆਮੇਰ ਅਤੇ ਅੰਬਰ ਭੀ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ. "ਮੇੜਤੇਸ ਅੰਬੇਰਪਤਿ ਅਮਿਤ ਸੈਨ ਲੈ ਸਾਥ." (ਚਰਿਤ੍ਰ ੫੨)


राजपूताने अंदर कछवाहा वंशी राजपूतां दी पुराणी राजधानी. इस थां अंबकेश्वर महादेव दा मंदिर है उस तों नगर दा नाउं अंबेर पिआ. कई कलपना करदे हन कि राजा अंबरीस दे नाउं तों इस दी संग्या- अंबरींस नगर सी.¹ इह जयपुर रेलवे सटेशन तों सॱत मील उॱतर पूरव है. इथे 'जयगड़्ह' किला, जो पंज सौ फुट दी उॱची पहाड़ी ते है, वेखण लाइक है. राजा मान सिंघ अते ज्य सिंघ मिरज़ा दे बणवाए सुंदर मकान अंबेर विॱच वेखे जांदे हन.#सन १७२८ विॱच महाराजा ज्य सिंघ सवाई ने नवां नगर जयपुर वसाके उस नूं राजधानी थापिआ. हणरिआसत दा नाउं जयपुर है. अंबेर दा नाउं आमेर अते अंबर भी वेखण विॱच आउंदा है. "मेड़तेस अंबेरपति अमित सैन लै साथ." (चरित्र ५२)