ਦੇਵਸਮਾਜ

dhēvasamājaदेवसमाज


ਇਸ ਮਤ ਦਾ ਆਚਾਰਯ ਕਾਨ੍ਯਕੁਬਜ ਬ੍ਰਾਹਮ੍‍ਣ ਸਤ੍ਯਾਨੰਦ ਅਗਨਿਹੋਤ੍ਰੀ (ਦੇਵਗੁਰੂ ਭਗਵਾਨ) ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਨਮ ੨੦. ਦਿਸੰਬਰ ਸਨ ੧੮੫੦ ਨੂੰ ਅਕਬਰਪੁਰ (ਜਿਲਾ ਕਾਨਪੁਰ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ. ਇਸ ਨੇ ਰੁੜਕੀ ਦੇ ਕਾਲਿਜ ਵਿਚ ਤਾਲੀਮ ਪਾਕੇ ਸਨ ੧੮੬੮ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਕੇ ਨੌ ਵਰ੍ਹੇ ਗਵਰਨਮੇਂਟ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ. ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ ਧਰਮਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ. ੧੬. ਫਰਵਰੀ ਸਨ ੧੮੮੭ (ਸੰਮਤ ੧੯੪੩) ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜੁਦਾ ਮਤ ਦੇਵਧਰਮ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਗ੍ਯਾਨਮੂਲ ਧਰਮ (The Sceince Grounded Religion) ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲਹੌਰ ਕ਼ਾਯਮ ਕੀਤਾ. ਇਸ ਧਰਮ ਦੇ ਧਾਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਗਰੋਹ ਦੇਵਸਮਾਜ ਕਹਾਇਆ. ਪਹਿਲਾਂ ਸਤ੍ਯਾਨੰਦ ਈਸ਼੍ਵਰਵਾਦੀ ਰਿਹਾ, ਸਨ ੧੮੯੧ ਤੋਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਾ ਛੱਡਕੇ ਅਨੀਸ਼੍ਵਰਵਾਦੀ ਹੋ ਗਿਆ.#ਦੇਵਸਮਾਜ ਦਾ ਧਰਮਗ੍ਰੰਥ "ਦੇਵਸ਼ਾਸ੍‍ਤ੍ਰ" ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦਸ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ#ਨਿਯਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ-#੧. ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲੈਣੀ ਧੋਖਾ ਕਪਟ ਆਦਿ ਦਾ ਕਰਨਾ.#੨. ਚੋਰੀ.#੩. ਉਧਾਰ ਲੈਕੇ ਨਾ ਦੇਣਾ, ਜਾਂ ਧਰੋਹਰ ਦੱਬ ਲੈਣੀ.#੪. ਬਲ ਜਾਂ ਛਲ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਚੀਜ ਖੋਹ ਲੈਣੀ.#੫. ਜੂਆ.#੬. ਨਿਕੰਮਾ ਰਹਿਣਾ.#੭. ਵ੍ਯਭਿਚਾਰ.#੮. ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ.#੯. ਮਾਂਸ ਅੰਡਾ ਆਦਿ ਖਾਣਾ.#੧੦ ਹਤ੍ਯਾ.


इस मत दा आचारय कान्यकुबज ब्राहम्‍ण सत्यानंद अगनिहोत्री (देवगुरू भगवान) है, जिस दा जनम २०. दिसंबर सन १८५० नूं अकबरपुर (जिला कानपुर) विॱच होइआ. इस ने रुड़की देकालिज विच तालीम पाके सन १८६८ विॱच नौकरी करके नौ वर्हे गवरनमेंट दी सेवा कीती. कुझ समां ब्रहमसमाज विॱच रहिके धरमप्रचार कीता. १६. फरवरी सन १८८७ (संमत १९४३) नूं आपणा जुदा मत देवधरम, जिस नूं विग्यानमूल धरम (The Sceince Grounded Religion) आखिआ जांदा है, लहौर क़ायम कीता. इस धरम दे धारन वाले लोकां दा गरोह देवसमाज कहाइआ. पहिलां सत्यानंद ईश्वरवादी रिहा, सन १८९१ तों परमेश्वर दा निशचा छॱडके अनीश्वरवादी हो गिआ.#देवसमाज दा धरमग्रंथ "देवशास्‍त्र" है अते इस समाज दे मैंबर नूं हेठ लिखे दस पापां तों बचण दा#नियम करना पैंदा है-#१. विहार विॱच रिशवत लैणी धोखा कपट आदि दा करना.#२. चोरी.#३. उधार लैके ना देणा, जां धरोहर दॱब लैणी.#४. बल जां छल नाल किसे तों चीज खोह लैणी.#५. जूआ.#६. निकंमा रहिणा.#७. व्यभिचार.#८. नशिआं दा सेवन.#९. मांस अंडा आदि खाणा.#१० हत्या.