ਉਮਰਖਤਾਬ, ਉਮਰਖਿਤਾਬ

umarakhatāba, umarakhitābaउमरखताब, उमरखिताब


[خطّاب عُمربِن] ਉਮਰ ਬਿਨ ਖ਼ੱਤ਼ਾਬ. ਖ਼ੱਤਾਬ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ. ਉ਼ਮਰ. ਇਹ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਤੀਜੀ ਇਸਤ੍ਰੀ "ਹ਼ਫ਼ਸਾ" ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ. ਅਬੂਬਕਰ ਪਿੱਛੋਂ ਉਮਰ ਦੂਜਾ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ. ਸਨ ੧੩. ਹਿਜਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਰਿਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਨ ੨੩ ਹਿਜਰੀ (੬੪੪ ਈਸਵੀ) ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਗੁਲਾਮ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਖੰਜਰ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ. ਇਸ ਖ਼ਲੀਫ਼ੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕਾ ਨੂੰ ਫਤੇ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਹੱਦੋਂ ਵਧਕੇ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ. "ਕੀਨੋ ਉਮਰਖਿਤਾਬ ਜ੍ਯੋਂ ਆਜ ਹਮਾਰੋ ਨ੍ਯਾਉਂ." (ਚਰਿਤ੍ਰ ੩੮)#ਉਮਰ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਦੇ ਨਿਆਉਂ ਦੀ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ, "ਅਲਫ਼ਾਰੂਕ" ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਨੇ ਨੇਮ ਥਾਪਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਵੇ, ਉਸ ਦੇ ਅੱਸੀ ਕੋਰੜੇ ਲਾਏ ਜਾਣ. ਇੱਕ ਦਿਨ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ. ਦੇ ਪੁਤ੍ਰ ਅਬੂਸ਼ਾਮਹ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਲਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਮਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥੀਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੋਰੜੇ ਮਾਰੇ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪੁਤ੍ਰ ਮਰ ਗਿਆ. "ਉਮਰ- ਖਿਤਾਬ ਅਦਾਲਤੀ ਬੇਟਾ ਮਰਵਾਇਆ. " (ਜੰਗਨਾਮਾ)¹


[خطّاب عُمربِن] उमर बिन ख़ॱत़ाब. ख़ॱताब दा पुत्र ख़लीफ़ा. उ़मर. इह मुह़ंमद साहिब दी तीजी इसत्री "ह़फ़सा" दा पिता सी. अबूबकर पिॱछों उमर दूजा ख़लीफ़ा. सन १३. हिजरी विॱच मुकॱरिर होइआ अते सन २३ हिजरी (६४४ ईसवी) विॱच फ़िरोज़ गुलाम दे हॱथों खंजर नाल मारिआ गिआ. इस ख़लीफ़े दे समें मुसलमानां ने मिसर अते उॱतरी अफरीका नूं फते कर लिआ सी। इस ने हॱदों वधके इसलाम दा प्रचार कीता. "कीनो उमरखिताब ज्यों आज हमारो न्याउं." (चरित्र ३८)#उमर ख़लीफ़ा दे निआउं दी कई कहाणीआं हन, "अलफ़ारूक" विॱच लिखिआहै कि उमर ने नेम थापिआ सी कि जो शराब पीवे, उस दे अॱसी कोरड़े लाए जाण. इॱक दिन ख़लीफ़ा. दे पुत्र अबूशामह नेशराब पी लई, जिस तों उमर ने आपणे हॱथीं ज़ोर दे कोरड़े मारे, अते उस दा पुत्र मर गिआ. "उमर- खिताब अदालती बेटा मरवाइआ. " (जंगनामा)¹