ਅਕਲ

akalaअकल


ਅ਼. [عقل] ਅ਼ਕ਼ਲ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਬੁੱਧਿ. ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅ਼ਕ਼ਲ ਦਾ ਅਰਥ ਉੱਠ ਦਾ ਨਿਉਲ ਹੈ, ਜੋ ਨਿਉਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦਮੀ ਦੀ ਵ੍ਰਿੱਤੀ ਨੂੰ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਵੇ, ਸੋ ਅ਼ਕ਼ਲ ਹੈ। ੨. ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ. ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ। ੩. ਸੰ. ਵਿ- ਅਖੰਡ. "ਸਦਾ ਅਕਲ ਲਿਵ ਰਹੈ." (ਸਵੈਯੇ ਮਃ ੨. ਕੇ) ੪. ਅਵਯਵ (ਅੰਗ) ਬਿਨਾ। ੫. ਕਲਾ ਰਹਿਤ. ਭਾਵ- ਨਿਰਗੁਣ. "ਅਕਲ ਕਲਾਧਰ ਸੋਈ." (ਸਿਧਗੋਸਟਿ) ੬. ਕਰਤਾਰ. "ਜਿਸੁ ਗੁਰੁ ਤੇ ਅਕਲਗਤਿ ਜਾਣੀ." (ਗਉ ਅਃ ਮਃ ੫) ੭. ਸਿੰਧੀ. ਵਿ- ਨਾ ਜਾਣਿਆ ਹੋਇਆ.


अ़. [عقل] अ़क़ल. संग्या- बुॱधि. असल विॱचअ़क़ल दा अरथ उॱठ दा निउल है, जो निउल दी तर्हां आदमी दी व्रिॱती नूं नियमां विॱच लै आवे, सो अ़क़ल है। २. सिम्रिति. याददाशत। ३. सं. वि- अखंड. "सदा अकल लिव रहै." (सवैये मः २. के) ४. अवयव (अंग) बिना। ५. कला रहित. भाव- निरगुण. "अकल कलाधर सोई." (सिधगोसटि) ६. करतार. "जिसु गुरु ते अकलगति जाणी." (गउ अः मः ५) ७. सिंधी. वि- ना जाणिआ होइआ.