ਸਿਖੰਡਿ, ਸਿਖੰਡੀ

sikhandi, sikhandīसिखंडि, सिखंडी


ਸੰ. शिखण्डिन ਸ਼ਿਖੰਡਿਨ੍‌. ਵਿ- ਚੋਟੀ ਵਾਲਾ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਮੋਰ। ੩. ਫੰਘਾਂ ਵਾਲਾ ਤੀਰ। ੪. ਮੁਰਗਾ। ੫. ਵੇਲਿ. ਲਤਾ. "ਘਟੰਤ ਬਸੁਧਾ ਗਿਰਿ ਤਰੁ ਸਿਖੰਡੰ." (ਸਹਸ ਮਃ ੫) ੬. ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੀ ਪੁਤ੍ਰੀ ਅੰਬਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੀਸਮ- ਪਿਤਾਮਾ ਜਿੱਤਕੇ ਆਪਣੇ ਭਾਈ ਵਿਚਿਤ੍ਰਵੀਰਯ ਲਈ ਲਿਆਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਅੰਬਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਰਨਾ ਨਾ ਚਾਹਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸ਼ਾਲ੍ਵ ਨੂੰ ਮਨੋ ਪਤੀ ਧਾਰ ਚੁਕੀ ਸੀ. ਦੇਖੋ, ਅੰਬਾ.#ਅੰਬਾ ਨੇ ਬਿਨਾ ਪਤੀ ਦੁੱਖ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਵਿਤਾਈ. ਭੀਸਮ ਤੋਂ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਇਹ ਰਾਜਾ ਦ੍ਰੁਪਦ ਦੀ ਪੁਤ੍ਰੀ ਹੋਕੇ ਜਨਮੀ, ਅਰ ਇੱਕ ਯਕ੍ਸ਼੍‍ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਪਲਟੀ ਗਈ ਅਤੇ ਨਾਉਂ ਸ਼ਿਖੰਡੀ ਹੋਇਆ. ਜਦ ਕੁਰੁਛੇਤ੍ਰ ਦੇ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਭੀਸਮ ਅਰਜੁਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਇਆ ਤਦ ਸ਼ਿਖੰਡੀ ਅਰਜੁਨ ਦੇ ਅਗੇ ਆ ਖਲੋਤਾ. ਭੀਸਮ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਜਾਣਕੇ ਵਾਰ ਨਾ ਕੀਤਾ. ਇਤਨੇ ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਨੇ ਭੀਸਮ ਨੂੰ ਤੀਰਾਂ ਨਾਲ ਪਰੋ ਦਿੱਤਾ. ਜਿਸ ਤੀਰ ਨਾਲ ਭੀਸਮਪਿਤਾਮਾ ਰਣ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਾ ਉਹ ਸ਼ਿਖੰਡੀ ਦਾ ਹੀ ਚਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ.


सं. शिखण्डिन शिखंडिन्‌. वि- चोटी वाला। २. संग्या- मोर। ३. फंघां वाला तीर। ४. मुरगा। ५. वेलि. लता. "घटंत बसुधा गिरि तरु सिखंडं." (सहस मः ५) ६. काशी दे राजे दी पुत्री अंबा, जिस नूं भीसम- पितामा जिॱतके आपणे भाई विचित्रवीरय लई लिआइआ सी, पर अंबा ने उस नूं वरना ना चाहिआ किउंकि उह शाल्व नूं मनो पती धार चुकी सी. देखो, अंबा.#अंबा ने बिना पती दुॱख विॱच उमर विताई. भीसम तों बदला लैण लई इह राजा द्रुपद दी पुत्री होके जनमी, अरइॱक यक्श्‍ दी क्रिपा करके आदमी दी शकल विॱच पलटी गई अते नाउं शिखंडी होइआ. जद कुरुछेत्र दे जंग विॱच भीसम अरजुन दे मुकाबले आइआ तद शिखंडी अरजुन दे अगे आ खलोता. भीसम ने उस नूं आपणी भरजाई जाणके वार ना कीता. इतने विॱच अरजुन ने भीसम नूं तीरां नाल परो दिॱता. जिस तीर नाल भीसमपितामा रण विॱच डिॱगा उह शिखंडी दा ही चलाइआ होइआ सी.