ਗੁਰਮੁਖੀ

guramukhīगुरमुखी


ਸੰਗ੍ਯਾ- ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਵਰਣਮਾਲਾ, ਜੋ ਸ਼ਾਰਦਾ ਅਤੇ ਟਾਂਕਰੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲੀ ਹੈ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਤਿਗੁਰਾਂ ਦੇ ਮੁਖਵਾਕ੍ਯ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਨੇ ਲਿਖੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਨਾਉਂ "ਗੁਰਮੁਖੀ" ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ. ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧ ਭਾਸਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਕਾਰਣ ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਭੀ ਸੱਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.#ਕਈ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਮੁਖੀ ਅੱਖਰ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦਦੇਵ ਨੇ ਰਚੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਭੁੱਲ ਹੈ. ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਸ੍ਵਾਮੀ ਨੇ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ. ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਦੀ ਲਿਖੀ "ਪੱਟੀ" ਜੋ ਆਸਾ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਪਾਠ ਤੋਂ ਸੰਸਾ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਂਤੀ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਅਤੇ ੜ ਅੱਖਰ, ਜੋ ਬਿਨਾ ਪੰਜਾਬੀ ਤੋਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਭਾਸਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀਦਾ ਹੈ. ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਅੱਖਰਕ੍ਰਮ ਇਉਂ ਹੈ-#ਸ ੲ ੳ ਙ ਕ ਖ ਗ ਘ ਚ ਛ ਜ ਝ ਞ#ਟ ਠ ਡ ਢ ਣ ਤ ਥ ਦ ਧ ਨ#ਪ ਫ ਬ ਭ ਮ ਯ ਰ ਲ ਵ ੜ ਹ ਅ.:-#(fig.)#ਜਦ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਰਦਾ ਅਤੇ ਟਾਂਕਰੀ ਦੇ ਅੱਖਰਾਂ ਨਾਲ ਗੁਰਮੁਖੀ ਦੇ ਅੱਖਰ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਲਾਂ ਆਪੋਵਿੱਚੀ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ.#ਗੁਰਮੁਖੀ ਅੱਖਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਫੇਰ ਨਾਲ ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਆਪਣਾ ਸਰੂਪ ਬਦਲਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਅੱਗੇ ਦਿੱਤੇ ਅੱਖਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋਵੇਗਾ- (fig.)


संग्या- पंजाबी बोली दी वरणमाला, जो शारदा अते टांकरी तों निकली है. इस विॱच सतिगुरां दे मुखवाक्य गुरमुखां ने लिखे, जिस कारण नाउं "गुरमुखी" प्रसिॱध होइआ. पंजाब देश दी शुॱध भासा इन्हां ही अॱखरां विॱच लिखी जा सकदी है, इस कारण इह पंजाबी वरणमाला भी सॱदी जांदी है.#कई लेखकां ने लिखिआ है कि गुरमुखी अॱखर गुरू अंगददेव ने रचे हन, पर इह भुॱल है. श्री गुरू अंगद स्वामीने केवल प्रचार कीता है. श्री गुरू नानक देव दी लिखी "पॱटी" जो आसा राग विॱच है, उस दे पाठ तों संसा दूर हो जांदा है कि पैंती अॱखरां दी वरणमाला उस वेले मौजूद सी, अते ड़ अॱखर, जो बिना पंजाबी तों होर किसे भासा विॱच नहीं, पॱटी विॱच देखीदा है. पॱटी विॱच अॱखरक्रम इउं है-#स ॲ ॳ ङ क ख ग घ च छ ज झ ञ#ट ठ ड ढ ण त थ द ध न#प फ ब भ म य र ल व ड़ ह अ.:-#(fig.)#जद असीं शारदा अते टांकरी दे अॱखरां नाल गुरमुखी दे अॱखर मिलाउंदे हां तां बहुत शकलां आपोविॱची मिलदीआं हन.#गुरमुखी अॱखर समें दे फेर नाल जिस तरां आपणा सरूप बदलदे रहे हन उह अॱगे दिॱते अॱखर तों प्रतीत होवेगा- (fig.)