ਸਾਮਾਨ੍ਯ, ਸਾਮਾਨ੍ਯ

sāmānya, sāmānyaसामान्य, सामान्य


ਸੰ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਤੁੱਲਤਾ ਦਾ ਭਾਵ. ਦੇਖੋ, ਪੂਰੀਅਲੇ। ੨. ਤੁੱਲਤਾ ਮਿਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਧਰਮ. ਜੈਸੇ- ਮੁਖ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਜੇਹਾ ਰੌਸ਼ਨ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਰੌਸ਼ਨ ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਹੈ। ੩. ਜਾਤਿ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸਾਧਾਰਣ ਧਰਮ, ਜੈਸੇ- ਆਦਮੀ ਵਿੱਚ ਆਦਮੀਯਤ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣਤ੍ਵ, ਛਤ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਛਤ੍ਰੀਪਨ ਆਦਿ। ੪. ਵਿ- ਮਾਮੂਲੀ. ਆਮ। ੫. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਇੱਕ ਅਰਥਾਲੰਕਾਰ. ਜਿਸ ਥਾਂ ਤੁੱਲ ਰੂਪ ਗੁਣ ਆਦਿਕ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਸਮਾਨਤਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਮੀਲਿਤ ਦੀ ਤਰਾਂ ਅਭੇਦਤਾ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਕਿੰਤੁ ਭੇਦ ਬਣਿਆ ਰਹੇ, ਐਸਾ ਵਰਣਨ "ਸਾਮਾਨ੍ਯ" ਅਲੰਕਾਰ ਹੈ.#ਉਦਾਹਰਣ-#ਸੇਤ ਸਾਜ ਸਾਜ ਚਲੀ ਸਾਂਵਰੇ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਾਜ#ਚਾਂਦਨੀ ਮੈ ਰਾਧਾ ਮਾਨੋ ਚਾਂਦਨੀ ਸੀ ਹਨਐਗਈ.#(ਕ੍ਰਿਸਨਾਵ)#ਬੈਠਾ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਅਟਾਰੀ ਭਾਈ ਸੰਤ ਸਿੰਘ#ਬਾਣ ਵਰਖਾਵੈ ਵੈਰੀ ਜਾਨੈ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਹੈ.¹


सं. संग्या- तुॱलता दा भाव. देखो, पूरीअले। २. तुॱलता मिलाउण वाला धरम. जैसे- मुख चंद्रमा जेहा रौशन है, इॱथे रौशन सामान्य है। ३. जाति विॱच रहिण वाला साधारण धरम, जैसे- आदमी विॱच आदमीयत, ब्राहमण विॱच ब्राहमणत्व, छत्री विॱच छत्रीपन आदि। ४. वि- मामूली. आम। ५. संग्या- इॱक अरथालंकार. जिस थां तुॱल रूप गुण आदिक वाले पदारथां दी समानता होवे, पर मीलित दी तरां अभेदता ना होवे, किंतु भेद बणिआ रहे, ऐसा वरणन "सामान्य" अलंकार है.#उदाहरण-#सेत साज साज चली सांवरे की प्रीति काज#चांदनी मै राधा मानो चांदनी सी हनऐगई.#(क्रिसनाव)#बैठा चमकौर दी अटारी भाई संत सिंघ#बाण वरखावै वैरी जानै दशमेश है.¹