ਵਹਾਬੀ

vahābīवहाबी


ਅ਼. [وہالی] ਸੰਗ੍ਯਾ- ਅ਼ਬਦੁਲਵਹਾਬ ਦੇ ਬੇਟੇ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਦਾ ਚਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਮਤ. ਅਰਬ ਦੇ ਨਜਦ ਭਾਗ ਦੇ ਆਯਨਹ ਨਾਮਕ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸਨ ੧੬੯੧ ਵਿੱਚ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਜਨਮਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਹੰਬਲੀ ਫਿਰਕੇ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਸਿਖ੍ਯਾ ਪਾਈ. ਮਦੀਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਰਬ ਦੇ ਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਕੇ ਇਸ ਨੇ ਵਡੇ ਵਡੇ ਆ਼ਲਿਮਾਂ ਤੋਂ ਵਿਦ੍ਯਾ ਪੜ੍ਹੀ ਅਰ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਆ਼ਲਿਮ ਹੋਇਆ. ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜ ਦੇਖਕੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਆਰੰਭਿਆ ਕਿ ਖ਼ੁਦਾ ਨਾਲ ਪੀਰ ਪੈਗੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਜਾ ਨਾ ਦੇਓ, ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਪੈਗੰਬਰ ਦੀ ਕਬਰ ਅਰ ਹੋਰ ਮਕਬਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨੋ, ਕਿਸੇ ਪੀਰ ਤੋਂ ਦੁਆ ਨਾ ਮੰਗੋ, ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਮੰਨਤ ਅਰ ਕ਼ਰਬਾਨੀ ਦੇਓ. ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਪੈਗੰਬਰ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ਦਾ ਉਤਸਵ ਨਾ ਮਨਾਓ. ਤਸਬੀ ਨਾਲ ਖ਼ੁਦਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾ ਜਪੋ, ਇਤ੍ਯਾਦਿ.#ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਾ ਬਹੁਤ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਅਰ ਇਸ ਦਾ ਚਲਾਇਆ ਮਤ "ਵਹਾਬੀ" ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ. ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਕਿਮਾਂ ਅਰ ਮੁਲਾਣਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਤਕਲੀਫ ਹੋਈ, ਪਰ ਕਈ ਇਸ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਭੀ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ, ਅਰ ਤਾਕਤ ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਵਧਦੀ ਗਈ. ਮੁਹ਼ੰਮਦ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਸਨ ੧੭੬੫ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ. ਇਸ ਦੇ ਪੁਤ੍ਰ ਅ਼ਬਦਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਨੇ ਭੀ ਮਤ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਪੋਤੇ ਸਾਅ਼ਦ ਨੇ ਵਡੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾ ਲਈ. ਸਾਅ਼ਦ ਨੇ ਮੱਕਾ ਮਦੀਨਾ ਭੀ ਫਤੇ ਕਰਕੇ ਕਈ ਵਰ੍ਹੇ ਉੱਥੇ ਹੁਕੂਮਤ ਕੀਤੀ.¹ ਹੁਣ ਵਹਾਬੀ ਫਿਰਕਾ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਵਹਾਬੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਤਾਈਂ ਮੁਵੱਹ਼ਿਦ [موحِّد] (ਇੱਕ ਦੇ ਪੂਜਕ) ਅਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਰ ਦੂਜੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਰਿਕ [مُشرک] (ਖ਼ੁਦਾ ਨਾਲ ਹੋਰ ਪੂਜ੍ਯ ਮਿਲਾਉਣ ਵਾਲੇ) ਸੱਦਦੇ ਹਨ.


अ़. [وہالی] संग्या- अ़बदुलवहाब दे बेटे मुह़ंमद दा चलाइआ होइआ इॱक मत. अरब दे नजद भाग दे आयनह नामक असथान विॱच सन १६९१ विॱच मुह़ंमदजनमिआ, जिस ने हंबली फिरके दे नियमां अनुसार इसलाम दी सिख्या पाई. मदीने अते होर प्रसिॱध अरब दे नगरां विॱच जाके इस ने वडे वडे आ़लिमां तों विद्या पड़्ही अर आपणे समें दा शिरोमणि आ़लिम होइआ. मुह़ंमद ने इसलाम विॱच गड़बड़ देखके उपदेश आरंभिआ कि ख़ुदा नाल पीर पैगंबरां नूं दरजा ना देओ, मुह़ंमद पैगंबर दी कबर अर होर मकबरिआं नूं ना मंनो, किसे पीर तों दुआ ना मंगो, ना किसे दे नाम दी मंनत अर क़रबानी देओ. मुह़ंमद पैगंबर दे जनमदिन दा उतसव ना मनाओ. तसबी नाल ख़ुदा दे नाम ना जपो, इत्यादि.#मुहंमद दे उपदेश दा बहुत असर होइआ अर इस दा चलाइआ मत "वहाबी" प्रसिॱध होइआ. उस समें दे हाकिमां अर मुलाणिआं वॱलों मुह़ंमद नूं भारी तकलीफ होई, पर कई इस दे सहाइक भी खड़े हो गए, अर ताकत दिनो दिन वधदी गई. मुह़ंमद दा देहांत सन १७६५ विॱच होइआ. इस दे पुत्र अ़बदल अज़ीज़ ने भी मत नूं भारी तरॱकी दिॱती, पर पोते साअ़द ने वडी शकती वधा लई. साअ़द ने मॱका मदीना भी फते करके कई वर्हे उॱथे हुकूमत कीती.¹ हुण वहाबी फिरका सारे मुलकां विॱच देखिआ जांदा है. वहाबी लोक आपणे ताईं मुवॱह़िद [موحِّد] (इॱक दे पूजक) अखाउंदे हन, अर दूजे मुसलमानां नूं मुशरिक [مُشرک] (ख़ुदा नाल होर पूज्यमिलाउण वाले) सॱददे हन.