ਸਮਾਧਿ

samādhhiसमाधि


ਸੰ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਸਮ੍‌-ਆ-ਧੀ. ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਚਿੱਤ ਦੇ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਕ੍ਰਿਯਾ। ੨. ਅੰਤਹਕਰਣ ਦਾ ਧ੍ਯੇਯ ਵਿੱਚ ਲਿਵਲੀਨ ਹੋਣਾ। ੩. ਇੱਕ ਵੈਸ਼੍ਯ, ਜੋ ਸੁਰਥ ਰਾਜਾ ਦਾ ਸਾਥੀ ਦੁਰਗਾਭਗਤ ਸੀ. "ਸਮੇਤ ਸਮਾਧਿ ਸਮਾਧਿ ਲਗਾਈ." (ਚੰਡੀ ੧) ੪. ਇੱਕ ਸ਼ਬਦਾਲੰਕਾਰ. ਹੋਰ ਕਾਰਣਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਕਾਰਜ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਸੁਖਾਲਾ ਹੋ ਜਾਣਾ "ਸਮਾਧਿ" ਅਲੰਕਾਰ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ.#ਉਦਾਹਰਣ-#ਖਿਦਰਾਣੇ ਪਰ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਜਦ ਪਾਯਾ ਹੈ ਘਮਸਾਨ,#ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਅਰ ਭਾਗ ਕੌਰ ਸਁਗ ਸਿੰਘ ਪਹੂਚੇ ਆਨ,#ਕਰੀ ਮਾਰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਨ ਪਰ ਐਸੀ ਦੀਨੇ ਪੈਰ ਹਿਲਾਯ,#ਘਾਯਲ ਥਕੇ ਤ੍ਰਿਖਾਤੁਰ ਵੈਰੀ ਭਾਗੇ ਪੀਠ ਦਿਖਾਯ.#ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਪਹੁਚਨਾ ਅਤੇ ਪਾਨੀ ਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣਾ ਵੈਰੀਆਂ ਦੇ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੋਏ। ੫. ਮੁਰਦੇ ਦੀ ਭਸਮ ਅਥਵਾ ਸ਼ਰੀਰ ਉੱਪਰ ਬਣਾਇਆ ਮਠ. ਛਤਰੀ। ੬. ਨਿਦ੍ਰਾ. ਨੀਂਦ.


सं. संग्या- सम्‌-आ-धी. चंगी तरां चिॱत दे ठहिराउण दी क्रिया। २. अंतहकरण दा ध्येय विॱच लिवलीन होणा। ३. इॱक वैश्य, जो सुरथ राजा दा साथी दुरगाभगत सी. "समेत समाधि समाधि लगाई." (चंडी १) ४. इॱक शबदालंकार. होर कारणां दे संबंध नाल किसे कारज दा अचानक सुखाला हो जाणा "समाधि" अलंकार दा रूप है.#उदाहरण-#खिदराणे पर सिंघां ने जद पाया है घमसान,#महां सिंघ अर भाग कौर सँग सिंघ पहूचे आन,#करी मार शत्रुन पर ऐसी दीने पैर हिलाय,#घायल थके त्रिखातुर वैरी भागे पीठ दिखाय.#सिंघां दा अचानक पहुचना अते पानी दा ना मिलणा वैरीआं देभॱजण विॱच सहाइक होए। ५. मुरदे दी भसम अथवा शरीर उॱपर बणाइआ मठ. छतरी। ६. निद्रा. नींद.