ਦਾਨੀ

dhānīदानी


ਸੰ. दानिन. ਵਿ- ਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ. "ਉਰਵਾਰਿ ਪਾਰਿ ਸਭ ਏਕੋ ਦਾਨੀ." (ਗਉ ਕਬੀਰ) ਲੋਕ ਪਰਲੋਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਦਾਤਾ ਹੈ। ੨. ਫ਼ਾ. [دانی] ਤੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈਂ. "ਤਹਕੀਕ ਦਿਲ ਦਾਨੀ." (ਤਿਲੰ ਮਃ ੧) ਜੇ ਇਹ ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅੰਤ ਆਵੇ, ਤਦ ਜਾਣਨ ਦਾ ਅਰਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੈਸੇ- ਸਖ਼ੁਨਦਾਨੀ, ਰਾਜ਼ਦਾਨੀ ਆਦਿ। ੪. ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅੰਤ ਆਕੇ ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਰੱਖਣ (ਧਾਰਨ) ਵਾਲੀ ਅਰਥ ਭੀ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ- ਸੁਰਮੇਦਾਨੀ, ਗੁਲਾਬਦਾਨੀ ਆਦਿ.


सं. दानिन. वि- दान देण वाला. "उरवारि पारि सभ एको दानी." (गउ कबीर) लोक परलोक विॱच इॱको दाता है। २. फ़ा. [دانی] तूं जाणदा हैं. "तहकीक दिल दानी." (तिलं मः १) जे इह दूजे शबद दे अंत आवे, तद जाणन दा अरथ दिंदा है, जैसे- सख़ुनदानी, राज़दानी आदि। ४. दूजे शबद दे अंत आके इस दा अरथ रॱखण (धारन) वाली अरथ भी होइआ करदा है, जिवें- सुरमेदानी, गुलाबदानी आदि.