ਕੁੰਡ

kundaकुंड

ਸੰ. कुण्डू ਧਾ- ਰਖ੍ਯਾ ਕਰਨਾ. ਸੰਭਾਲਨਾ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਜੋ ਜਲ ਦੀ ਰਖ੍ਯਾ ਕਰੇ, ਟੋਆ. ਗਢਾ। ੩. ਹ਼ੌਜ. ਚਬੱਚਾ. "ਜੈਸੇ ਅੰਭ ਕੁੰਡ ਕਰਿ ਰਾਖਿਓ ਪਰਤ ਸਿੰਧੁ ਗਲਿਜਾਹਾ." (ਆਸਾ ਮਃ ੫)#੪. ਅੱਗ ਦੇ ਰੱਖਣ ਦਾ ਟੋਆ. (ਕੁਡਿ ਦਾਹੇ) ਹੋਮ ਲਈ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਪੁੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਟੋਆ. ਦੇਖੋ, ਹਵਨਕੁੰਡ। ੫. ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਰਕ ਦੇ ੮੬ ਗਰਤ, ਜੋ ਕੁਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਬਣਾਏ ਹਨ. ਦੇਖੋ, ਦੇਵੀਭਾਗਵਤ ਸਕੰਧ ੯. ਅਃ ੩੭। ੬. ਹਿੰਦੂਧਰਮਸ਼ਾਸਤ੍ਰ ਅਨੁਸਾਰ ਪਤੀ ਦੇ ਜਿਉਂਦੇ ਜਾਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਪੁਤ੍ਰ.¹ ਦੇਖੋ, ਪਾਰਾਸ਼ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਅਃ ੪, ਸ਼. ੨੩। ੭. ਕੂਟ (ਦਿਸ਼ਾ) ਲਈ ਭੀ ਕੁੰਡ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਹੈ. "ਤਿਂਹ ਚਤੁਰ ਕੁੰਡ ਜਿਤ੍ਯੋ ਦੁਬਾਰ." (ਗ੍ਯਾਨ) "ਸੋ ਚਹੁ ਕੁੰਡੀ ਜਾਣੀਐ." (ਵਾਰ ਮਾਝ ਮਃ ੨) ੮. ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ 'ਕੁੰਦ' ਦੀ ਥਾਂ ਭੀ ਕੁੰਡ ਵਰਤਦੇ ਹਨ.

सं. कुण्डू धा- रख्या करना. संभालना। २. संग्या- जो जल दी रख्या करे, टोआ. गढा। ३. ह़ौज. चबॱचा. "जैसे अंभ कुंड करि राखिओ परत सिंधु गलिजाहा." (आसा मः ५)#४. अॱग दे रॱखण दा टोआ. (कुडि दाहे) होम लई शासत्र दी विधी नाल पुॱटिआ होइआ टोआ. देखो, हवनकुंड। ५. खास करके नरक दे ८६ गरत, जो कुकरमीआं नूं सज़ा देण लई बणाए हन. देखो, देवीभागवत सकंध ९. अः ३७। ६. हिंदूधरमशासत्र अनुसार पती दे जिउंदे जार तों पैदा होइआ पुत्र.¹ देखो, पाराशर सिम्रिति अः ४, श. २३। ७. कूट (दिशा) लई भी कुंड शबद आइआ है. "तिंह चतुर कुंड जित्यो दुबार." (ग्यान) "सो चहु कुंडी जाणीऐ." (वार माझ मः २) ८. पंजाबी विॱच फ़ारसी 'कुंद' दी थां भी कुंड वरतदेहन.

You Might Interested In: