ਵਿਜਯਦਸ਼ਮੀ

vijēadhashamīविजयदशमी

ਦੇਖੋ, ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ.#ਵਿਜਯਾ. ਸੰ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਭੰਗ। ੨. ਮਜੀਠ। ੩. ਜੰਡੀ। ੪. ਦੁਰਗਾ। ੫. ਸ਼੍ਰਵਣ ਨਛਤ੍ਰ ਵਾਲੀ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੀ। ੬. ਇੱਕ ਮਾਤ੍ਰਿਕ ਛੰਦ, ਜਿਸ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ- ਚਾਰ ਚਰਣ, ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ੪੦ ਮਾਤ੍ਰਾ, ਦਸ ਦਸ ਮਾਤ੍ਰਾ ਪੁਰ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮ, ਅੰਤ ਰਗਣ .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਪ੍ਰਿਥਮ ਮਧੁਕੈਟ ਮਦ, ਮਥਨਿ ਮਹਿਖਾਸੁਰੈ,#ਮਾਨ ਮਰਦਨ ਕਰਨਿ, ਤਰਨਿ ਬਰਬੰਡਿਕਾ,#ਧੂਮ੍ਰਦ੍ਰਿਗ ਧਰਨਿ ਧਰ, ਧੂਰ ਧਾਨੀ ਕਰਨਿ,#ਚੰਡ ਅਰੁ ਮੁੰਡ ਕਰ, ਮੁੰਡ ਖਁਡਖੰਡਿਕਾ,#ਰਕ੍ਤਬੀਜਾਰ੍‍ਦਨੀ, ਰਕ੍ਤ ਭੱਛਨਕਰਨਿ,#ਦਰਨਿ ਅਨਿ ਸ਼ੁੰਭ ਰਨ, ਰਾਰਰਿਸਰ੍‍ਮਡਿਕਾ,#ਸ਼ੁੰਭ ਬਲਧਾਰ ਸੰਘਾਰ ਕਰਵਾਰ ਕਰ#ਸਕਲ ਖਲ ਅਸੁਰ ਦਲ, ਜੈਤਿ ਜੈ ਚੰਡਿਕਾ. (ਚੰਡੀ ੧)#ਪ੍ਰਿਥਮ ਟੰਕੋਰ ਝੁਕ ਝਾਰ ਸੰਸਾਰ ਮਦ,#ਦੰਡ ਕੋਦੰਡ ਰਹਿ ਮੰਡ ਨਵਖੰਡ ਕੋ,#ਚਾਲ ਅਚਲਾ ਅਚਲ ਘਾਲ ਦਿਗਪਾਲ ਬਲ,#ਪਾਲਿ ਰਿਖਿਰਾਜ ਕੇ ਬਚਨ ਪਰਚੰਡ ਕੋ,#ਸੋਧ ਦੈ ਈਸ਼ ਕੋ ਬੋਧ ਜਗਦੀਸ਼ ਕੋ,#ਕ੍ਰੋਧ ਉਪਜਾਯ ਭ੍ਰਿਗੁਨੰਦ ਬਰਬੰਡ ਕੋ,#ਬਾਂਦ ਬਰ ਸ੍ਵਰ੍‍ਗ ਕੋ ਸਾਧ ਅਪਵਰ੍‍ਗ ਧਨੁ-#ਭੰਗ ਕੋ ਸ਼ਬਦ ਗ੍ਯੋ ਭੇਦ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਕੋ. (ਰਾਮਚੰਦ੍ਰਿਕਾ)

देखो, विजयादशमी.#विजया. सं. संग्या- भंग। २. मजीठ। ३. जंडी। ४. दुरगा। ५. श्रवण नछत्र वाली द्वादशी। ६. इॱक मात्रिक छंद, जिस दा लॱछण है- चार चरण, प्रति चरण ४० मात्रा, दस दस मात्रा पुर विश्राम, अंत रगण .#उदाहरण-#प्रिथम मधुकैट मद, मथनि महिखासुरै,#मान मरदनकरनि, तरनि बरबंडिका,#धूम्रद्रिग धरनि धर, धूर धानी करनि,#चंड अरु मुंड कर, मुंड खँडखंडिका,#रक्तबीजार्‍दनी, रक्त भॱछनकरनि,#दरनि अनि शुंभ रन, राररिसर्‍मडिका,#शुंभ बलधार संघार करवार कर#सकल खल असुर दल, जैति जै चंडिका. (चंडी १)#प्रिथम टंकोर झुक झार संसार मद,#दंड कोदंड रहि मंड नवखंड को,#चाल अचला अचल घाल दिगपाल बल,#पालि रिखिराज के बचन परचंड को,#सोध दै ईश को बोध जगदीश को,#क्रोध उपजाय भ्रिगुनंद बरबंड को,#बांद बर स्वर्‍ग को साध अपवर्‍ग धनु-#भंग को शबद ग्यो भेद ब्रहमंड को. (रामचंद्रिका)

You Might Interested In: