ਮਾਲਤੀ

mālatīमालती


ਸੰ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਚਮੇਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਤਿ. Jasminum Grandiflorum। ੨. ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਦੀ ਚਾਂਦਨੀ। ੩. ਇੱਕ ਨਦੀ। ੪. ਇੱਕ ਛੰਦ. ਦੇਖੋ, ਸਵੈਯੇ ਦਾ ਰੂਪ ੧੦.#(ਅ) ਦੂਜਾ ਰੂਪ- ਚਾਰ ਚਰਣ, ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ਦੋ ਜਗਣ , .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਗੁਰੂਸਿਖ ਮਾਨ। ਰਹੋ ਪ੍ਰਭੁ ਧ੍ਯਾਨ।#ਵਿਕਾਰਨ ਹਾਨ। ਲਹੋ ਨਿਰਵਾਨ ॥#(ੲ) ਤੀਜਾ ਰੂਪ- ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ਨ, ਰ, ਗ, ਲ. , , , .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਸੁਮਤਿ ਵਾਨ ਹੈ ਸੋਯ। ਰਹਿਤ ਨਾਹਿ ਜੋ ਸੋਯ।#ਕਰਤ ਕਾਮ ਕੋ ਨਿੱਤ। ਧਰਤ ਨਾਮ ਮੇ ਚਿੱਤ ॥#(ਸ) ਚੌਥਾ ਰੂਪ- ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ੧੧. ਮਾਤ੍ਰਾ ਅੰਤ ਗੁਰੁ ਲਘੁ.#ਉਦਾਹਰਣ-#ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਸਨਮਾਨ,#ਕਰਤ ਜੁ ਹਿਤ ਚਿਤ ਠਾਨ,#ਤੇ ਹੈਂ ਸੁਘੜ ਸੁਜਾਨ,#ਕਵਿਜਨ ਕਰਤ ਬਖਾਨ.#(ਹ) ਪੰਜਵਾਂ ਰੂਪ- ਇਸ ਭੇਦ ਦਾ ਨਾਮਾਂਤਰ "ਯਮੁਨਾ" ਭੀ ਹੈ. ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ, ਨ, ਜ, ਜ, ਰ.   , , , .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਪਢ ਗੁਰੁਗ੍ਰੰਥ ਅਨੰਦ ਪਾਗਹੀਂ,#ਗੁਰੁਸਿਖ ਪਾਦ ਸਨੰਮ੍ਰ ਲਾਗਹੀਂ,#ਪਰਵਥੁ ਕੋ ਨਹਿ ਲੋਭ ਧਾਰਤੇ,#ਕਹਿਕਰ ਵਾਕ ਸਦੀਵ ਪਾਲਤੇ.


सं. संग्या- चमेली दी इॱक जाति. Jasminum Grandiflorum। २. चंद्रमा दी चांदनी। ३. इॱक नदी। ४. इॱक छंद. देखो, सवैये दा रूप १०.#(अ) दूजा रूप- चार चरण, प्रति चरण दो जगण , .#उदाहरण-#गुरूसिख मान। रहो प्रभु ध्यान।#विकारन हान। लहो निरवान ॥#(ॲ) तीजा रूप- प्रति चरण न, र, ग, ल. , , ,.#उदाहरण-#सुमति वान है सोय। रहित नाहि जो सोय।#करत काम को निॱत। धरत नाम मे चिॱत ॥#(स) चौथा रूप- प्रति चरण ११. मात्रा अंत गुरु लघु.#उदाहरण-#माता पिता सनमान,#करत जु हित चित ठान,#ते हैं सुघड़ सुजान,#कविजन करत बखान.#(ह) पंजवां रूप- इस भेद दा नामांतर "यमुना" भी है. प्रति चरण, न, ज, ज, र.   , , , .#उदाहरण-#पढ गुरुग्रंथ अनंद पागहीं,#गुरुसिख पाद सनंम्र लागहीं,#परवथु को नहि लोभ धारते,#कहिकर वाक सदीव पालते.