ਮਸਨਵੀ

masanavīमसनवी

ਅ਼. [مشنوی] ਮਸਨਾ (ਦੋ ਦੋ) ਦਾ ਹੋਵੇ ਮੇਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ. ਅ਼ਰਬੀ ਭਾਸਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਛੰਦ ਨੂੰ ਮਸਨਵੀ ਆਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਦੋ ਦੋ ਪਦ ਸਮਾਨ ਅਨੁਪ੍ਰਾਸ ਦੇ ਹੋਣ. ਇਸ ਛੰਦ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ ਕਰਕੇ ਲੱਛਣ ਹੈ- ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ੧੯. ਮਾਤ੍ਰਾ, ੧੨- ੭ ਪੁਰ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮ.#ਉਦਾਹਰਣ-#ਜੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕਰੇ ਗੁਣ, ਹੈ ਖੋਂਵਦਾ,#ਨੀਂਦ ਸੁਖ ਦੀ ਸੋ ਕਦੇ, ਨਾ ਸੋਂਵਦਾ. ×××#(੨) ਜੇ ਇਸ ਛੰਦ ਦੇ ਅੰਤ ਯਗਣ,  ਦਾ ਨਿਯਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਦ "ਸੁਮੇਰੁ" (ਛੰਦ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ, ਯਥਾ-#ਜਗਤ ਕੇ ਨਾਥ ਕੋ ਨਿਤ, ਚਿੱਤ ਧ੍ਯਾਵੋ,#ਜਨਮ ਅਰੁ ਮਰਣ ਮੇ ਨਾ, ਫੇਰ ਆਵੋ. ×××

अ़. [مشنوی] मसना (दो दो) दा होवे मेल जिस विॱच. अ़रबी भासा विॱच उस छंद नूं मसनवी आखदे हन, जिस दे दो दो पद समान अनुप्रास दे होण. इस छंद दा विशेस करके लॱछण है- प्रति चरण १९. मात्रा, १२- ७ पुर विश्राम.#उदाहरण-#जे किसे दे करे गुण, है खोंवदा,#नींद सुख दी सो कदे, ना सोंवदा. ×××#(२) जे इस छंद दे अंत यगण,  दा नियम कर दिॱता जावे, तद "सुमेरु" (छंद बण जावेगा, यथा-#जगत के नाथ को नित, चिॱत ध्यावो,#जनम अरु मरण मे ना, फेर आवो. ×××

You Might Interested In: