ਬਿਰਹ

birahaबिरह


ਸੰ. ਵਿਰਹ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਜੁਦਾਈ. ਵਿਛੋੜਾ. "ਬਿਰਹਾ ਜਲਾਇਆ ਦਰਸੁ ਪਾਇਆ." (ਆਸਾ ਛੰਤ ਮਃ ੫) ੨. ਅਭਾਵ. ਨਾ ਹੋਣਾ। ੩. ਵਿਯੋਗ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਵਿਯੋਗ ਦੀ ਪੀੜ। वर्हिन्. (ਪੰਖਧਾਰੀ) ਦੀ ਥਾਂ ਭੀ ਬਿਰਹ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਹੈ. "ਬਿਸਿਖ ਬਿਰਹ ਬਾਨ ਸਭ ਰੂਪ." (ਸਨਾਮਾ) ਖੰਭਾਂ ਵਾਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਤੀਰ ਦਾ ਇਹ ਨਾਮ ਹੈ। ੫. ਮੋਰਮੁਕਟਧਾਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ. ਜੋ ਮੋਰ ਦੀ ਬਰ੍‍ਹ (ਪੂਛ) ਦਾ ਮੁਕਟ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ. "ਪ੍ਰਿਥਮ ਬਿਰਹ ਪਦ ਉਚਰਕੈ ਪੁਨ ਕਹੁ ਸਸਤ੍ਰ ਬਿਸੇਖ." (ਸਨਾਮਾ) ਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀ ਦਾ ਸ਼ਸਤ੍ਰ, ਚਕ੍ਰ.


सं. विरह. संग्या- जुदाई. विछोड़ा. "बिरहा जलाइआ दरसु पाइआ." (आसा छंत मः ५) २. अभाव. ना होणा। ३. वियोग दा अनुभव वियोग दी पीड़। वर्हिन्. (पंखधारी) दी थां भी बिरह शबद आइआ है. "बिसिख बिरह बान सभ रूप." (सनामा) खंभां वाला होण करके तीर दा इह नाम है। ५. मोरमुकटधारी क्रिशन. जो मोर दी बर्‍ह (पूछ) दा मुकट धारन करदा है. "प्रिथम बिरह पद उचरकै पुन कहु ससत्र बिसेख." (सनामा) क्रिसन जी दा शसत्र, चक्र.