ਤੋਟਕ

totakaतोटक

ਸੰ. ਵਿ- ਝਗੜਾਲੂ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰਯ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੇਲਾ. ਇਸ ਨੇ ਤੋਟਕ ਛੰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਗ੍ਰੰਥ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ "ਤੋਟਕ" ਹੈ। ੩. ਸਖ਼ਤਕਲਾਮੀ। ੪. ਇੱਕ ਛੰਦ, ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ "ਅਸਤਾ", "ਕਿਲਕਾ" ਅਤੇ "ਤਾਕਤ" ਭੀ ਹੈ. ਲੱਛਣ- ਚਾਰ ਚਰਣ, ਪ੍ਰਤਿ ਚਰਣ ਚਾਰ ਸਗਣ , , , .#ਉਦਾਹਰਣ-#ਜਿਹ ਰਾਗ ਨ ਰੂਪ ਨ ਰੇਖ ਰੁਖੰ,#ਜਿਹ ਤਾਪ ਨ ਸਾਪ ਨ ਸੇਕ ਸੁਖੰ,#ਜਿਹ ਰੋਗ ਨ ਸੋਗ ਨ ਭੋਗ ਭੁਯੰ,#ਜਿਹ ਖੇਦ ਨ ਭੇਦ ਨ ਛੇਦ ਛੁਯੰ. (ਅਕਾਲ)

सं. वि- झगड़ालू। २. संग्या- शंकराचारय दा इॱक प्रसिॱध चेला. इस ने तोटक छंदां विॱच ही इॱक ग्रंथ बणाइआ है, जिस दा नाम "तोटक" है। ३. सख़तकलामी। ४. इॱक छंद, इस दा नाम "असता", "किलका" अते "ताकत" भी है. लॱछण- चार चरण, प्रति चरण चार सगण , , , .#उदाहरण-#जिह राग न रूप न रेख रुखं,#जिह ताप न साप न सेक सुखं,#जिह रोग न सोग न भोग भुयं,#जिह खेद न भेद न छेद छुयं. (अकाल)

You Might Interested In: