ਪਰੁਖਾ

parukhāपरुखा


ਦੇਖੋ, ਪਰੁਖ। ੨. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਪਰੁਸਤਾ. ਕਠੋਰਤਾ. ਨਿਰਦਯਤਾ. ਬੇਰਹਮੀ. "ਈਰਖਾ ਪਰੁਖਾ ਛਰ ਆਮਰਖਾ." (ਨਾਪ੍ਰ) ਈਰਖਾ, ਨਿਰਦਯਤਾ, ਛਲ, ਕ੍ਰੋਧ। ੩. ਸੰ. ਪਰੁਸਾ. ਕਾਵ੍ਯਰਚਨਾ ਦੀ ਉਹ ਰੀਤਿ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟ ਠ ਡ ਢ ਣ ੜ ਅਤੇ ਦ੍ਵਿਤ੍ਵ ਅੱਖਰ ਬਹੁਤ ਹੋਣ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੀਰ, ਰੌਦ੍ਰ ਅਤੇ ਭਯਾਨਕ ਰਸਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਉੱਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਯਥਾ- "ਅਹਿਪ ਹਿਯ ਧੜਕ ਪਿਠ ਕਮਠ ਲੁਠ ਕੜਕ ਉਠ ਖੜਕ ਸੁਨ ਭੜਕ ਹਰ ਬ੍ਰਿਖਭ ਬੰਕਾ." (ਸਿੱਖੀਪ੍ਰਭਾਕਰ) "ਡਹ ਡਹਤ ਡਵਰ ਡਮੰਕਿਯੰ." (ਚੰਡੀ ੨) ੪. ਰਾਵੀ ਨਦੀ.


देखो, परुख। २. संग्या- परुसता. कठोरता. निरदयता. बेरहमी. "ईरखा परुखा छर आमरखा." (नाप्र) ईरखा, निरदयता, छल, क्रोध। ३. सं. परुसा. काव्यरचना दी उह रीति, जिस विॱच टठ ड ढ ण ड़ अते द्वित्व अॱखर बहुत होण. इस विॱच वीर, रौद्र अते भयानक रसां दी रचना उॱतम हुंदी है, यथा- "अहिप हिय धड़क पिठ कमठ लुठ कड़क उठ खड़क सुन भड़क हर ब्रिखभ बंका." (सिॱखीप्रभाकर) "डह डहत डवर डमंकियं." (चंडी २) ४. रावी नदी.