ਜੰਗਮ

jangamaजंगम


ਸੰ. जङ्गम. ਤੁਰਨ ਫਿਰਨ ਵਾਲਾ. ਗਮਨ ਕਰਤਾ. ਜੋ ਇੱਕ ਥਾਂ ਨਾ ਟਿਕੇ. "ਅਸਥਾਵਰ ਜੰਗਮ ਕੀਟ ਪਤੰਗਾ." (ਗਉ ਕਬੀਰ)#੨. ਸ਼ੈਵ ਮਤ ਦਾ ਇੱਕ ਫ਼ਿਰਕਾ, ਜੋ ਜੋਗੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਖ਼ ਹੈ. ਜੰਗਮ ਸਿਰ ਪੁਰ ਸਰਪ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਦੀ ਰੱਸੀ ਅਤੇ ਧਾਤੁ ਦਾ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਪਹਿਰਦੇ ਹਨ. ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਦ੍ਰਾ ਦੀ ਥਾਂ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ਮੋਰਪੰਖਾ ਨਾਲ ਸਜੇ ਹੋਏ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਜੰਗਮ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ ਇੱਕ ਧਤਸ੍‍ਥਲ (ਵਿਰਕ੍ਤ) ਦੂਜੇ ਗੁਰੂਸ੍‍ਥਲ (ਗ੍ਰਿਹਸ੍‍ਥੀ). "ਜੰਗਮ ਜੋਧ ਜਤੀ ਸੰਨਿਆਸੀ." (ਮਾਰੂ ਮਃ ੧)


सं. जङ्गम. तुरन फिरन वाला. गमन करता. जो इॱक थां ना टिके. "असथावर जंगम कीट पतंगा." (गउ कबीर)#२. शैव मत दा इॱक फ़िरका, जो जोगीआं दी शाख़ है. जंगम सिर पुर सरप दी शकल दी रॱसी अते धातु दा चंद्रमा पहिरदे हन. कंनां विॱच मुद्रा दी थां पिॱतल दे फुॱल मोरपंखा नाल सजे होए धारन करदे हन. जंगम दो हिॱसिआं विॱच वंडे होए हन इॱक धतस्‍थल (विरक्त) दूजे गुरूस्‍थल (ग्रिहस्‍थी). "जंगम जोध जती संनिआसी." (मारू मः १)