ਜੀਵਨਮੁਕਤ

jīvanamukataजीवनमुकत


ਸੰ. जीवन्मुक्त ਵਿ- ਜੋ ਜੀਵਨ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਤਮਗ੍ਯਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਕੇ ਕਰਮਜਾਲ ਅਤੇ ਆਵਾਗਮਨ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਵੇ. "ਜੀਵਨ ਮੁਕਤ ਜਿਸ ਰਿਦੈ ਭਗਵੰਤ." (ਸੁਖਮਨੀ) "ਮਾਨ ਮੋਹ ਦੋਨੋ ਕਉ ਪਰਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਵੈ। ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ਜੀਵਨਮੁਕਤ ਕਹਾਵੈ." (ਬਿਲਾ ਮਃ ੯) "ਜੀਵਨਮੁਕਤ ਸੁ ਆਖੀਐ ਜਿਸੁ ਵਿਚਹੁ ਹਉਮੈ ਜਾਇ." (ਮਾਰੂ ਅਃ ਮਃ ੧)


सं. जीवन्मुक्त वि- जो जीवन दशा विॱच ही आतमग्यान नूं प्रापत होके करमजाल अते आवागमन तों छुटकारा पावे. "जीवन मुकत जिस रिदै भगवंत." (सुखमनी) "मान मोह दोनो कउ परहरि गोबिंद के गुनगावै। कहु नानक इह बिधि को प्रानी जीवनमुकत कहावै." (बिला मः ९) "जीवनमुकत सु आखीऐ जिसु विचहु हउमै जाइ." (मारू अः मः १)