ਖਿਜਾਂ

ਫ਼ਾ. [خِزاں] ਖ਼ਿਜ਼ਾਂ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਸ਼ਿਸ਼ਿਰ. ਪਤਝਾੜ ਦਾ ਮੌਸਮ. ਪਤਝੜ. ਦੇਖੋ, ਖਟਰਿਤੁ....

ਸੰ. संज्ञा ਕਿਸੇ ਵਸਤੁ ਦੇ ਜਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਾਮ. ਆਖ੍ਯਾ। ੨. ਹੋਸ਼. ਸੁਧ. "ਤਬ ਸ਼ਿਵ ਜੂ ਕਿਛੁ ਸੰਗ੍ਯਾ ਪਾਈ." (ਕ੍ਰਿਸਨਾਵ) ੩. ਗਾਯਤ੍ਰੀ। ੪. ਸੂਰਜ ਦੀ ਇਸਤ੍ਰੀ, ਜੋ ਵਿਸ਼੍ਵਕਰਮਾ ਦੀ ਬੇਟੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੇਟ ਤੋਂ ਯਮਰਾਜ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ....

ਸੰ. ਸ਼ਿਸ਼ਿਰ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਮਾਘ ਫੱਗੁਣ ਦੀ ਰੁੱਤ। ੨. ਹਿਮ. ਬਰਫ। ੩. ਵਿ- ਸੀਤਲ. ਠੰਢਾ, ਠੰਢੀ. "ਰੁਤਿ ਸਿਸੀਅਰ ਸੀਤਲ ਹਰਿ ਪ੍ਰਗਟੇ ਮੰਘਰ ਪੋਹਿ ਜੀਉ." (ਰਾਮ ਮਃ ੫. ਰੁਤੀ) ਦੇਖੋ, ਹਿਮਕਰ ਸ਼ਬਦ।...

ਅ਼. [موَسِم] ਮੌਸਿਮ. ਸੰਗ੍ਯਾ- ਰੁੱਤ. ਰਿਤੁ....

षडऋतु ਛੀ ਰੁੱਤਾਂ. ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਛੀ ਮੌਸਮ. ਚੇਤ ਵੈਸਾਖ ਵਸੰਤ, ਜੇਠ ਹਾੜ ਗ੍ਰੀਖਮ, ਸਾਉਣ ਭਾਦੋਂ ਪਾਵਸ, ਅੱਸੂ ਕੱਤਕ ਸਰਦ, ਮੱਘਰ ਪੋਹ ਹਿਮ ਅਤੇ ਮਾਘ ਫੱਗੁਣ ਸ਼ਿਸ਼ਿਰ.¹#ਰੁਤਿ ਸਰਸ ਬਸੰਤ ਮਾਹ ਚੇਤੁ#ਵੈਸਾਖ ਸੁਖਮਾਸ ਜੀਉ,#ਹਰਿਜੀਉ ਨਾਹੁ ਮਿਲਿਆ ਮਉਲਿਆ#ਮਨੁ ਤਨੁ ਸਾਸ ਜੀਉ,#ਘਰ ਨਾਹੁ ਨਿਹਚਲੁ ਅਨਦੁ ਸਖੀਏ#ਚਰਨਕਮਲ ਪ੍ਰਫੁਲਿਆ,#ਸੁੰਦਰੁ ਸੁਘੜੁ ਸੁਜਾਣੁ ਬੇਤਾ#ਗੁਣਗੋਵਿੰਦ ਅਮੁਲਿਆ,#ਵਡਿਭਾਗਿ ਪਾਇਆ ਦੁਖੁ ਗਵਾਇਆ#ਭਈ ਪੂਰਨ ਆਸ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਤੇਰੀ#ਮਿਟੀ ਜਮ ਕੀ ਤ੍ਰਾਸ ਜੀਉ.#ਗ੍ਰੀਖਮ ਰੁਤਿ ਅਤਿ ਗਾਖੜੀ#ਜੇਠ ਅਖਾੜੈ ਘਾਮੁ ਜੀਉ,#ਪ੍ਰੇਮ ਬਿਛੋਹੁ ਦੁਹਾਗਣੀ, ਦ੍ਰਿਸਟਿ#ਨ ਕਰੀ ਰਾਮ ਜੀਉ,#ਨਹ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਆਵੈ ਮਰਤ ਹਾਵੈ#ਮਹਾ ਗਾਰਬਿ ਮੁਠੀਆ,#ਜਲ ਬਾਝੁ ਮਛੁਲੀ ਤੜਫੜਾਵੈ#ਸੰਗਿ ਮਾਇਆ ਰੁਠੀਆ,#ਕਰਿ ਪਾਪ ਜੋਨੀ ਭੈਭੀਤ ਹੋਈ#ਦੇਇ ਸਾਸਨ ਜਾਮ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤ ਨਾਨਕ ਓਟ ਤੇਰੀ#ਰਾਖੁ ਪੂਰਨਕਾਮ ਜੀਉ.#ਰੁਤਿ ਬਰਸੁ ਸੁਹੇਲੀਆ#ਸਾਵਣ ਭਾਦਵੇ ਆਨੰਦ ਜੀਉ,#ਘਣ ਉਨਵਿ ਵੁਠੇ ਜਲ ਥਲ#ਪੂਰਿਆ ਮਕਰੰਦ ਜੀਉ,#ਪ੍ਰਭ ਪੂਰਿ ਰਹਿਆ ਸਰਬ ਠਾਈ#ਹਰਿਨਾਮ ਨਵਨਿਧਿ ਗ੍ਰਹਿ ਭਰੇ,#ਸਿਮਰਿ ਸੁਆਮੀ ਅੰਤਰਜਾਮੀ#ਕੁਲ ਸਮੂਹਾ ਸਭਿ ਤਰੇ,#ਪ੍ਰਿਅਰੰਗਿ ਜਾਗੇ ਨਹ ਛਿਦ੍ਰ ਲਾਗੇ#ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਸਦ ਬਖਸਿੰਦੁ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਹਰਿਕੰਤੁ ਪਾਇਆ#ਸਦਾ ਮਨਿਭਾਵੰਦੁ ਜੀਉ.#ਰੁਤਿ ਸਰਦ ਅਡੰਬਰੋ ਅਸੂ#ਕਤਿਕੇ ਹਰਿਪਿਆਸ ਜੀਉ,#ਖੋਜੰਤੀ ਦਰਸਨੁ ਫਿਰਤ, ਕਬ#ਮਿਲੀਐ ਗੁਣਤਾਸ ਜੀਉ,#ਬਿਨੁ ਕੰਤ ਪਿਆਰੇ ਨਹ ਸੂਖ ਸਾਰੇ#ਹਾਰ ਕੰਙਣ ਧ੍ਰਿਗੁ ਬਨਾ,#ਸੁੰਦਰਿ ਸੁਜਾਣਿ ਚਤੁਰਿ ਬੇਤੀ#ਸਾਸ ਬਿਨੁ ਜੈਸੇ ਤਨਾ,#ਈਤ ਉਤ ਦਹ ਦਿਸ ਅਲੋਕਨ#ਮਨਿ ਮਿਲਨ ਕੀ ਪ੍ਰਭ ਪਿਆਸ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਧਾਰਿ ਕਿਰਪਾ#ਮੇਲਹੁ ਪ੍ਰਭ ਗੁਣਤਾਸ ਜੀਉ.#ਰੁਤਿ ਹਿਮਕਰ ਸੀਤਲ ਹਰਿ#ਪ੍ਰਗਟੇ ਮੰਘਰ ਪੋਹਿ ਜੀਉ,#ਜਲਨਿ ਬੁਝੀ ਦਰਸੁ ਪਾਇਆ#ਬਿਨਸੇ ਮਾਇਆਧ੍ਰੋਹ ਜੀਉ,#ਸਭ ਕਾਮ ਪੂਰੇ ਮਿਲਿ ਹਜੂਰੇ#ਹਰਿਚਰਣ ਸੇਵਕਿ ਸੇਵਿਆ,#ਹਾਰ ਡੋਰ ਸੀਗਾਰ ਸਭਿ ਰਸ#ਗੁਣ ਗਾਉ ਅਲਖ ਅਭੇਵਿਆ,#ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਗੋਵਿੰਦ ਬਾਂਛਤ#ਜਮੁ ਨ ਸਾਕੈ ਜੋਹਿ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਿ ਮੇਲੀ#ਤਹ ਨ ਪ੍ਰੇਮ ਬਿਛੋਹ ਜੀਉ.#ਸਿਸੀਅਰੁ ਰੁਤਿ ਮਨਿਭਾਵਤੀ#ਮਾਘੁ ਫਗਣੁ ਗੁਣਵੰਤ ਜੀਉ,#ਸਖੀ ਸਹੇਲੀ ਗਾਉ ਮੰਗਲੋ#ਗ੍ਰਿਹਿ ਆਏ ਹਰਿਕੰਤ ਜੀਉ,#ਗ੍ਰਿਹਿ ਲਾਲ ਆਏ ਮਨਿ ਧਿਆਏ#ਸੇਜ ਸੁੰਦਰਿ ਸੋਹੀਆ,#ਵਣੁ ਤ੍ਰਿਣੁ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਭਏ ਹਰਿਆ#ਦੇਖਿ ਦਰਸਨ ਮੋਹੀਆ,#ਮਿਲੇ ਸੁਆਮੀ ਇਛ ਪੁੰਨੀ#ਮਨਿ ਜਪਿਆ ਨਿਰਮਲਮੰਤ ਜੀਉ,#ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਨਿਤ ਕਰਹੁ ਰਲੀਆ#ਹਰਿ ਮਿਲੇ ਸ੍ਰੀਧਰਿ ਕੰਤ ਜੀਉ.#(ਰਾਮ ਰੁਤੀ ਮਃ ੫)...