ਗੰਡਕਾ

gandakāगंडका


ਸੰ. गण्डिका ਅਥਵਾ गण्डकी ਗੰਡਕੀ. ਇੱਕ ਨਦੀ, ਜੋ ਨੈਪਾਲ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਪਤਗੰਡਕੀ ਪਹਾੜ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਟਨੇ ਪਾਸ ਗੰਗਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਗੋਲ ਪੱਥਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸਨੁਰੂਪ ਜਾਣਕੇ ਵੈਸਨਵ ਪੂਜਦੇ ਹਨ. "ਪੂਜੈਂ ਹਮ ਤੁਮੈ, ਨਹਿਂ ਪੂਜੈਂ ਸੁਤਗੰਡਕਾ." (ਕ੍ਰਿਸਨਾਵ)#ਵਰਾਹਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਕਥਾ ਹੈ ਕਿ ਗੰਡਕੀ ਨੇ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਵਰ੍ਹਾ ਘੋਰ ਤਪ ਕਰਕੇ ਵਿਸਨੁ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਰ ਮੰਗਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਗਰਭ ਤੋਂ ਪੁਤ੍ਰਰੂਪ ਹੋ ਕੇ ਜਨਮ ਲੈ. ਵਿਸਨੁ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮਰੂਪ ਹੋ ਕੇ ਤੇਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਵਾਂਗਾ.#ਇਹ ਭੀ ਕਥਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸਨੁ ਦੇ ਦੋ ਗੰਡਾਂ (ਕਨਪਟੀਆਂ) ਤੋਂ ਪਸੀਨਾ ਨਿਕਲਿਆ ਇੱਕ ਚਿੱਟਾ ਦੂਜਾ ਕਾਲਾ. ਕਾਲੇ ਤੋਂ ਕ੍ਰਿਸਨਾ ਨਦੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਤੋਂ ਗੰਡਕੀ ਹੋਈ। ੨. ਗੈਂਡੇ ਦੀ ਮਦੀਨ. ਗੈਂਡੀ.


सं. गण्डिका अथवा गण्डकी गंडकी. इॱक नदी, जो नैपाल दे इलाके विॱचों, सपतगंडकी पहाड़ तों निकलदी है अते पटने पास गंगा विॱच मिल जांदी है. इस विॱचों काले रंग दे गोल पॱथर निकलदे हन, जो शालिग्राम कहे जांदे हन. इन्हां नूं विसनुरूप जाणके वैसनव पूजदे हन. "पूजैं हम तुमै, नहिं पूजैं सुतगंडका." (क्रिसनाव)#वराहपुराण विॱच कथा है कि गंडकी ने दस हज़ार वर्हा घोर तप करके विसनु नूं प्रसंन कीता अते वर मंगिआ कि तूं मेरे गरभ तों पुत्ररूप हो के जनम लै. विसनु ने आखिआ कि मैं शालिग्रामरूप हो के तेरे विॱचों पैदा होवांगा.#इह भी कथा है कि विसनु दे दो गंडां (कनपटीआं) तों पसीना निकलिआ इॱक चिॱटा दूजा काला. काले तों क्रिसना नदी अते चिॱटे तों गंडकी होई। २. गैंडे दी मदीन. गैंडी.